Πρόκειται για μία διοργάνωση που σημαδεύτηκε από απαγωγές, βομβαρδισμούς και ένα σωρό… προβλήματα που οδήγησαν στην αναβολή της. Η Κολομβία κατάφερε και νίκησε εντός γηπέδου τους αντιπάλους της και εκτός αυτού τους… αντάρτες για να «στεφθεί» νικήτρια του Κόπα Αμέρικα 2001, ενώ η Βραζιλία έπεσε «θύμα» μίας εκ των μεγαλύτερων εκπλήξεων στην ιστορία της.
Τα προβλήματα που «μαστίζουν» την Κολομβία εδώ και πολλά χρόνια είναι πάνω-κάτω γνωστά. Τα ποσοστά εγκληματικότητας στη χώρα είναι στα ύψη, η διακίνηση ναρκωτικών επίσης και, ειδικά το 2001, η βία στους δρόμους ήταν ένα φαινόμενο που παρατηρούνταν συχνά, με δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους να έχουν χάσει τη ζωή τους.
Η κατάσταση γινόταν όλο και πιο ακραία από τη στιγμή που της ανατέθηκε η διοργάνωση του Κόπα Αμέρικα εκείνη τη χρονιά. Συνέβησαν αρκετοί βομβαρδισμοί, στους οποίους υπήρξαν 12 νεκροί και περισσότεροι από 200 τραυματίες, ενώ η απαγωγή του αντιπροέδρου της χώρας, Ερνάν Καμπουσάνο, από τις Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις, προσέφερε ακόμη περισσότερο φόβο στο φίλαθλο κοινό για την ασφάλεια του.
Έτσι, στην 1η Ιουλίου και μόλις 10 ημέρες πριν το εναρκτήριο παιχνίδι, η CONMEBOL ανακοίνωσε πως το Κόπα Αμέρικα δεν θα διεξαχθεί και αυτό οδήγησε τον πρόεδρο της Κολομβίας να προσπαθήσει να ρίξει τους τόνους: «Αφήστε μας να υποστηρίξουμε την ειρήνη. Είναι απαραίτητο να νικήσουμε τη βία που εφαρμόζει η μειονότητα».
Η Βενεζουέλα διατέθηκε να φιλοξενήσει τα ματς, ωστόσο το πιο πιθανό σενάριο ήταν να μην γίνουν καθόλου. Έως ότου η ομοσπονδία της Λατινικής Αμερικής ανακάλεσε την απόφαση της και της επέτρεψε να διοργανώσει το κύπελλο, με την επικρατούσα σκέψη στο παρασκήνιο να είναι πως απλά υπέκυψε στην πίεση που της άσκησαν οι χορηγοί και τα τηλεοπτικά δίκτυα, που είχαν εξασφαλίσει τα δικαιώματα.
Αυτή, όμως, η απρόβλεπτη επιλογή έφερε κάποια κρίσιμα ζητήματα που δεν μπορούσαν να αντιμετωπιστούν άμεσα. Οι ομάδες είχαν την εντύπωση πως δεν θα αγωνιστούν και για αυτό είτε είχαν στείλει τους παίκτες τους για διακοπές, είτε πίσω στο σπίτι τους, με τον Καναδά εν τέλει να παραχωρεί τη θέση του, αφού δεν κατάφερε να μεταπείσει τους ποδοσφαιριστές του να επιστρέψουν.
Το… κερασάκι στην τούρτα σε αυτή την περίεργη έκδοση του Κόπα Αμέρικα ήταν το «όχι» που είπε η Αργεντινή. Μολονότι το σύνολο του Μαρσέλο Μπιέλσα θεωρούνταν το μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση του τίτλου, πάρθηκε η απόφαση να μην συμμετάσχει, εξαιτίας απειλών που δέχθηκαν οι αθλητές για τη ζωή τους!
Η Κόστα Ρίκα είχε αντικαταστήσει τον Καναδά μερικές ημέρες νωρίτερα, αλλά τώρα έπρεπε να καλυφθεί και το κενό της «αλμπισελέστε». Η Ονδούρα εισήχθη ως η 12η ομάδα κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, με τους παίκτες της να καταφθάνουν στη Μεντεγίν ελάχιστες ώρες πριν το πρώτο τους ματς.
Παρ’ όλα αυτά, το Κόπα Αμέρικα ξεκίνησε στις 11 Ιουλίου υπό τεράστιες αμφιβολίες για τη διεξαγωγή του, ξεπέρασε τις δυσκολίες που αντιμετώπισε ολόκληρη η χώρα και η Χιλή επικράτησε άνετα με 4-1 του Εκουαδόρ. Η Κολομβία θεωρούσε πως υπήρχε μία ιδανική ευκαιρία να ανέβει για πρώτη φορά στην κορυφή του «θρόνου» και η πρόκριση από τον όμιλο ήρθε με άνεση και τα τεκταινόμενα οριακά εξαλείφθηκαν.
Στις αναμετρήσεις προς τον τελικό, ξεχώρισε αυτή της Βραζιλίας με την Ονδούρα για τα προημιτελικά. Η χώρα της Βόρειας & Κεντρικής Αμερικής είχε έρθει την τελευταία στιγμή και με… 13 παίκτες διαθέσιμους και τέθηκε αντιμέτωπη με τη «Σελεσάο». Μπορεί να είχε κάποιες χαρακτηριστικές απουσίες (π.χ. Ρονάλντο, Ριβάλντο, Ροναλντίνιο), αλλά το ρόστερ εξακολουθούσε να ήταν γεμάτο ποιότητα (π.χ. Ντίντα, Ντενίλσον, Ζουνίνιο).
Το μεγάλο αουτσάιντερ έμελλε να είναι αυτό που θα εξασφάλιζε την πρόκριση στην επόμενη φάση, παίρνοντας μία συγκλονιστική νίκη με 2-0. Ήταν η καλύτερη ομάδα εντός του γηπέδου και οι ποδοσφαιριστές του Λουίς Φελίπε Σκοράρι έπεσαν «θύμα» μίας τεράστιας έκπληξης.
Οι ντόπιοι είχαν «ερωτευτεί» με την υπέροχη ιστορία της Ονδούρας, ωστόσο αυτή η… αγάπη σταμάτησε όταν οι δύο συναντήθηκαν στα ημιτελικά. Η Κολομβία επικράτησε με 2-0 και πήρε το «εισιτήριο» για τον μεγάλο τελικό, όπου θα αντιμετώπιζε το Μεξικό.
Η χαοτική… τρέλα που χαρακτήριζε όλο το τουρνουά, ολοκληρώθηκε στον αγώνα στο «Εστάντιο Ελ Καμπίν», αφού η αναμέτρηση διεκόπη στο 5ο λεπτό λόγω αλεξιπτωτιστών που συμμετείχαν στην τελετή έναρξης και προσγειώθηκαν στο γήπεδο με καθυστέρηση, αφού έπεσαν σε… κίνηση.
Μολαταύτα, οι οικοδεσπότες δεν αποσυντονίστηκαν από αυτό και έφτασαν στο τρόπαιο με τη «χρυσή» κεφαλιά του Ιβάν Κόρντομπα στο 65’ (30/07).
Αυτή, έφερε 47.000 Κολομβιανούς σε ντελίριο ενθουσιασμού και για πρώτη φορά στην κορυφή της Νότιας Αμερικής. Μία στιγμή που ολόκληρη η χώρα ενώθηκε, επισκίασε τις γνωστές κακοφημίες που υπάρχουν για εκείνη και «έγραψε» ιστορία, χαρίζοντας συνάμα μία… αίσθηση συλλογικότητας και ένωσης σε όλους, μόλις μερικά χρόνια πριν η δολοφονία του Αντρές Εσκομπάρ σημαδέψει ολόκληρη τη χώρα…
