Σαρωτικές αλλαγές στους μεταναστευτικούς νόμους της ΕΕ ψηφίστηκαν με μια σειρά ψηφοφοριών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με τους υποστηρικτές των νέων νόμων να αποκαλούν την κίνηση ιστορική και από την άλλη οι ΜΚΟ να λένε ότι αποτελούν «οπισθοδρόμηση» τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η ψηφοφορία της Τετάρτης, η οποία αναμένεται τώρα να επικυρωθεί από τα κράτη μέλη, δίνει τέλος σε οκτώ χρόνια αδιεξόδου λόγω των επανειλημμένων προσπαθειών για αυστηρότερη διαχείριση των συνόρων και των διαδικασιών ασύλου στο μπλοκ των 27 μελών.
Σύμφωνα με τον Guardian, όσοι έκαναν εκστρατεία για την ψήφιση της νομοθεσίας ενόψει της αύξησης της δημοτικότητας της ακροδεξιάς πριν από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιούνιο, εκμεταλλεύτηκαν την κίνηση ως μεγάλη νίκη.
Είπαν ότι θα επισπεύσει τις διαδικασίες ασύλου στα σύνορα της ΕΕ, θα επιβάλει σκληρά νέα συστήματα ελέγχου και θα επιστρέψει στις χώρες τους άτομα που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για διεθνή προστασία.
Για μία ιστορική απόφαση έκανε λόγο η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, η οποία δήλωσε “έχουμε παραδώσει ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο για τον τρόπο αντιμετώπισης της μετανάστευσης και του ασύλου στην ΕΕ”. Έχουν περάσει περισσότερα από 10 χρόνια στη δημιουργία. Όμως κρατήσαμε τον λόγο μας. Ισορροπία μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης. Αυτός είναι ο ευρωπαϊκός τρόπος».
Από την άλλη, η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάινεν σημείωσε πως θα συνεχίσει να παρέχει επιχειρησιακή στήριξη σε όλα τα κράτη μέλη, από τη Λαμπεντούζα στα σύνορα της Φινλανδίας και από τις Κανάριες Νήσους στην Κύπρο. Αναφέρθηκε ακόμα στην προώθηση συμφωνιών με χώρες προέλευσης και διέλευσης, σημειώνοντας πως πρόκειται για ένα κεντρικό στοιχείο της προσέγγισης της ΕΕ.
Τις διαδικασίες στο κοινοβούλιο διέκοψαν διαδηλωτές-ακτιβιστές ντυμένοι με λευκά μπλουζάκια, οι οποίοι φώναξαν στους ευρωβουλευτές: «Αυτή η συμφωνία σκοτώνει! Ψηφίστε «όχι»!» ενώ πετούσε χάρτινα αεροπλάνα που μετέφεραν τις συντεταγμένες ναυαγίων και προσφύγων που έχουν πεθάνει στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.
Η επίτροπος εσωτερικών υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον, η οποία προώθησε τη νομοθεσία, δήλωσ. «Αισθάνομαι περήφανη… λαμβάνοντας υπόψη όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου πριν από τεσσεράμισι χρόνια, λίγοι πίστευαν ότι θα τα καταφέρναμε», είπε.
Ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, ωστόσο, επέκριναν αυτό που η Eve Geddie, επικεφαλής του γραφείου ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων της Διεθνούς Αμνηστίας και διευθύντρια υπεράσπισης, χαρακτήρισε «αποτυχία να επιδείξει παγκόσμιο ηγετικό ρόλο».
«Μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συνυπογράφουν τώρα επαίσχυντα μια συμφωνία που γνωρίζουν ότι θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο ανθρώπινο πόνο», είπε.
Η Oxfam είχε νωρίτερα καταγγείλει το σύμφωνο ως συνταγή για «αποτρεπτικά μέτρα, κράτηση και απέλαση» και όχι προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι ευρωβουλευτές στα αριστερά και οι Πράσινοι, οι οποίοι καταψήφισαν οκτώ από τα 10 προτεινόμενα νομοσχέδια στο τραπέζι, επέκριναν επίσης το νομοσχέδιο επειδή δεν έδωσε προτεραιότητα στις εγγυήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Οι δεξιοί πολιτικοί είχαν τους δικούς τους λόγους να εναντιώνονται στις μεταρρυθμίσεις, υποστηρίζοντας ότι οι νέοι νόμοι δεν προχώρησαν αρκετά και θα προκαλούσαν έξαρση της μετανάστευσης.
Μεταξύ αυτών που καταψήφισαν μέρη του συμφώνου για το άσυλο και τη μετανάστευση ήταν τα γαλλικά και ισπανικά ακροδεξιά κόμματα Rassemblement National και Vox, καθώς και οι Πολωνοί εθνικιστές λαϊκιστές Law & Justice και το Fidesz του Viktor Orbán.
Νωρίτερα είχαν καταγγείλει το σύμφωνο των 10 μερών ως άδεια για τους λαθρεμπόρους και πλήγμα στην κυριαρχία των κρατών μελών.
Ο Βέλγος πρωθυπουργός, Alexander De Croo, δήλωσε ότι τα κόμματα που προσπάθησαν να μπλοκάρουν τη συμφωνία ψηφίζουν υπέρ του status quo και αφήνουν χώρες όπως η Ιταλία, η οποία έχει διάφορα ακροδεξιά κόμματα, να αντιμετωπίσουν μόνοι τους την κρίση λαθρεμπορίας ανθρώπων στις ακτές της. .
Πηγές που εργάστηκαν για τη νομοθεσία και μίλησαν στον Guardian είπαν ότι κάθε κράτος μέλος θα μπορούσε να εξαιρεθεί από τη μετεγκατάσταση μεταναστών με μέτρα που τους επιτρέπουν να συνεισφέρουν «σε είδος με εξοπλισμό ή ειδικούς όπως δικηγόρους».
Σε ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα μέτρα θα τους επιτραπεί επίσης να πληρώσουν 20.000 ευρώ το κεφάλι σε ένα ταμείο για εκείνους τους ανθρώπους που δεν δέχονται στο πλαίσιο του μέτρου αλληλεγγύης.
