Σε πλήρη εγρήγορση βρίσκονται οι Αρχές, αναφορικά με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, καθώς η Κύπρος, ως γνωστόν, διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο ανθρωπιστικό κομμάτι, ενώ παράλληλα αναπτύσσει και διπλωματικές δράσεις. Με την κλιμάκωση που επίκειται αλλά και ορατό το ενδεχόμενο ευρύτερης σύγκρουσης, με επέκταση προς Λίβανο και Συρία, η Κύπρος προετοιμάζεται για όλα τα σενάρια, συμπεριλαμβανομένης μιας πολύ μεγάλης εξόδου από την περιοχή, την οποία θα πρέπει να διευκολύνει.
Το ανθρωπιστικό κομμάτι έχει δύο πτυχές. Η μία υλοποιείται ήδη, μέσα από το σχέδιο Εστία, και αφορά την εκκένωση ξένων υπηκόων ή πολιτών με διπλή υπηκοότητα από το Ισραήλ, ενώ η άλλη βρίσκεται στο στάδιο του σχεδιασμού και των συζητήσεων και αφορά τη δημιουργία ενός ανθρωπιστικού διαδρόμου προς τη Γάζα διά θαλάσσης, που θα έχει αφετηρία την Κύπρο.
Σε ό,τι αφορά το σχέδιο Εστία, φαίνεται πως οι ροές έχουν μειωθεί αισθητά, καθώς αυτοί που ήθελαν να φύγουν από το Ισραήλ στην παρούσα φάση έχουν ήδη αποχωρήσει. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα στη χώρα πάρα πολλοί ξένοι υπήκοοι, οι οποίοι αναλόγως της εξέλιξης της σύρραξης ενδέχεται να θελήσουν να μετακινηθούν. Πάντως, μέχρι στιγμής, μέσω Κύπρου έχουν διακινηθεί 1188 άτομα, προεχόμενα από 33 διαφορετικές χώρες. Το 90% από αυτούς έχουν αποχωρήσει για τον τελικό τους προορισμό, είτε αμέσως είτε μετά από μερικές μέρες, ενώ οι υπόλοιποι μένουν στην Κύπρο είτε επειδή είναι Ευρωπαίοι πολίτες και δικαιούνται, είτε γιατί έχουν συγγενείς στο νησί μας, χωρίς ωστόσο να επιβαρύνεται από την παρουσία τους με κάποιο τρόπο η Δημοκρατία.
Παρά τη μείωση των ροών που παρατηρείται τα τελευταία εικοσιτετράωρα, η Κυβέρνηση φαίνεται να προετοιμάζεται για το ενδεχόμενο μιας πολύ μεγαλύτερης εξόδου, την οποία θα πρέπει να διευκολύνει η Κυπριακή Δημοκρατία, ιδίως σε περίπτωση που ανοίξει μέτωπο και στον Λίβανο, όπου υπολογίζεται ότι μπορεί να αιτηθούν μετακίνησης μέχρι και 100,000 άτομα, με βάση την πληροφόρηση που έχουν οι πρεσβείες. Αν υπάρξουν τέτοια νούμερα, δεν αποκλείεται η εκκένωση να είναι μεγαλύτερη και από αυτήν του 2006, γι’ αυτό και τα αρμόδια Υπουργεία και υπηρεσίες προβαίνουν σε εντατική προετοιμασία, ακόμη και αν δεν χρειαστεί τελικά να υλοποιηθεί ο σχεδιασμός. Σύμφωνα, μάλιστα, με πληροφορίες, στην προετοιμασία στο Κέντρο Συντονισμού Ζήνων λαμβάνουν μέρος και εκπρόσωποι από 19 ξένα κράτη, τα οποία ενδέχεται να χρειαστεί να εκκενώσουν υπηκόους τους. Βασικοί εμπλεκόμενοι σε αυτή τη διαδικασία θα είναι τα Υπουργεία Εξωτερικών, Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, καθώς και η Πολιτική Άμυνα.
Εάν γίνει μια τόσο μεγάλη μετακίνηση, η Κύπρος θα λειτουργήσει και πάλι ως διαμετακομιστικός σταθμός, στο πλαίσιο του σχεδίου Εστία, καθώς τα πρόσωπα αυτά θα έχουν συγκεκριμένους προορισμούς και θα διακινούνται υπό την εποπτεία των χωρών τους. Αυτοί οι πολίτες δεν σχετίζονται με τις ενδεχόμενες μεταναστευτικές ροές, για τις οποίες αναπτύχθηκε έντονη ανησυχία τις τελευταίες ημέρες, λόγω των πληροφοριών για πιθανή μαζική εκκίνηση από τον Λίβανο, με την Κύπρο να αποτελεί πιθανό προορισμό.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα του ανθρωπιστικού διαδρόμου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε την Πέμπτη πως συζήτησε τόσο με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ όσο και με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου τη δυνατότητα να αποσταλεί ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα μέσω θαλάσσης, από την Κυπριακή Δημοκρατία, θέση που μετέφερε και στους Ευρωπαίους εταίρους. Γίνεται κατανοητό ότι για να συμβεί αυτό θα πρέπει να υπάρξει σύμφωνος γνώμη του Ισραήλ, το οποίο προς το παρόν συζητά το ζήτημα. Μια τέτοια εξέλιξη θα βοηθούσε και την Αίγυπτο, στην οποία έπεσε το βάρος της διέλευσης της ανθρωπιστικής βοήθειας, που μπορεί να γίνει μόνο μέσω του περάσματος στην Ράφα αυτή τη στιγμή. Ο θαλάσσιος διάδρομος από τη Λεμεσό ή τη Λάρνακα θα μπορούσε να αποτελέσει εναλλακτική οδό και να αυξήσει σημαντικά τον όγκο της βοήθειας που φτάνει αυτή τη στιγμή στη Γάζα. Θα πρέπει, βεβαίως, να επιλυθεί μια σειρά από τεχνικά ζητήματα για να καταστεί αυτό δυνατόν, αλλά είναι προφανές πως η γεωγραφική θέση της Κύπρου προσφέρεται για τέτοιου είδους αποστολές.
Την ίδια στιγμή, σε διπλωματικό επίπεδο, η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει να αποτελεί κομιστή μηνυμάτων, λόγω των εξαιρετικών σχέσεων που διατηρεί και με το Ισραήλ και με τα αραβικά κράτη της περιοχής, καθώς και της ιδιότητας της ως κράτος-μέλος της ΕΕ. Γι’ αυτό, τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όσο και ο Υπουργός Εξωτερικών, έχουν συνεχείς επαφές, με κορυφαία την συμμετοχή στη Σύνοδο στο Κάιρο, προσπαθώντας αφενός να εξασφαλίσουν την ανθρωπιστική βοήθεια και αφετέρου να συμβάλουν στις προσπάθειες για προώθηση μίας πολιτικής διαδικασίας στην ταραχώδη γειτονιά μας.
