Από το Τσαντ και το Μπουρκίνα Φάσο μέχρι τη Νέα Ζηλανδία και τη Χιλή, η φετινή Euroleague αποδεικνύει ένα πράγμα: Ότι απευθύνεται σε πολύ μεγαλύτερο κοινό από τις χώρες, στις οποίες εδρεύουν οι ομάδες-μέλη της. Αν κάποιος θελήσει να απαριθμήσει τις εθνικότητες στα αρχικά ρόστερ, που δήλωσαν οι 18 μονομάχοι της φετινής διοργάνωσης, θα διαπιστώσει μια πραγματική… πανσπερμία. Ούτε 10, ούτε 20, αλλά… 47 είναι οι χώρες που εκπροσωπούνται στην κορυφαία μπασκετική διοργάνωση της Ευρώπης, έστω με έναν αθλητή.

Συνήθως οι όποιοι… αστερίσκοι περιλαμβάνονται στο τέλος κάθε κειμένου, ωστόσο εδώ είναι σημαντικοί και πρέπει να τους προτάξουμε στην αρχή: Ναι, κάποιες εθνικότητες εκπροσωπούνται εξ… αγχιστείας. Αμερικανοί, κατά κύριο λόγο, μπασκετμπολίστες έχουν πάρει υπηκοότητα ευρωπαϊκών ή ακόμα και αφρικανικών κρατών, κάποιες φορές χωρίς να έχουν παρά ελάχιστη (ή και καθόλου) σχέση με το κράτος του οποίου εμφανίζονται ως υπήκοοι. Το κίνητρο για την απόκτηση του ευρωπαϊκού ή αφρικανικού διαβατηρίου στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι οικονομικό και όχι εθνολογικό.

Γι’ αυτό το λόγο στη λίστα που παρουσιάζουμε υπάρχουν οι… παρενθέσεις. Οι οποίες προσδιορίζουν πόσοι παίκτες από κάθε εθνικότητα την είχαν από την έναρξη της δραστηριότητά τους με το μπάσκετ ή την απέκτησαν αργότερα.

Το πρώτο αξιόλογο εύρημα της λίστας είναι αυτό. Ούτε λίγο, ούτε πολύ, ακριβώς 53 παίκτες απ’ αυτούς που συμμετέχουν στην Euroleague είχαν άλλη μπασκετική υπηκοότητα όταν ξεκίνησαν το μπάσκετ και άλλη έχουν τώρα. Από τους 279 παίκτες που συμπεριλήφθηκαν στα αρχικά ρόστερ (αναφερόμαστε στα ονόματα που περιλαμβάνονται στην επίσημη ιστοσελίδα της Euroleague, ανεξάρτητα από το αν και πόσο θα αγωνιστούν τελικά) αυτοί οι 52 καταλαμβάνουν ποσοστό 18,8%. Δηλαδή χονδρικά ο ένας στους πέντε παίκτες που συμμετέχει στη διοργάνωση είναι αυτό που έχουμε μάθε να αποκαλούμε «νατουραλιζέ».

Το δεύτερο εύρημα είναι ακόμα πιο ενδιαφέρον: Οι ομάδες της Euroleague συνολικά έχουν πολύ λιγότερους γηγενείς παίκτες στη σύνθεσή τους (δηλαδή παίκτες με υπηκοότητα του κράτους, στο οποίο εδρεύει η ομάδα) απ’ ότι μπασκετμπολίστες που εργάζονται εκτός της χώρας τους. Λογικό είναι αυτό, με την παρουσία τόσων Αμερικανών παικτών σε κάθε ομάδα. Οι Αμερικανοί παίκτες που αγωνίζονται στην Euroleague με το διαβατήριο των ΗΠΑ είναι 49. Ακόμα κι αν τους αφαιρέσουμε από αυτή την εξίσωση, η αναλογία γέρνει οριακότατα προς τη μεριά των γηγενών. Η έρευνα δείχνει 116 παίκτες που αγωνίζονται σε ομάδες της χώρας τους και 114 παίκτες που δεν έχουν υπηκοότητα ΗΠΑ (άσχετα αν είναι Αμερικανοί νατουραλιζέ) που αγωνίζονται σε άλλη χώρα.

Οι 47 χώρες είναι ένα εύρημα από μόνες τους. Ως αριθμό μπορεί κάποιος να τον χαρακτηρίσει είτε μεγάλο (για μια διοργάνωση που βρίσκεται σε μία ήπειρο και αφορά ομάδες που προέρχονται μόνο από εννέα χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ισραήλ, Ισπανία, Ιταλία, Λιθουανία, Σερβία, Τουρκία), είτε μικρό με την έννοια ότι η FIBA έχει 213 χώρες-μέλη, εκ των οποίων αυτές που βρίσκονται σε κάπως ανταγωνιστικό επίπεδο ξεπερνούν τις 80.

Αυτό που χτυπάει άσχημα στο μάτι είναι η ουσιαστική ανυπαρξία της Κροατίας. Χωρίς ομάδα στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις εδώ και πέντε χρόνια, με τις ιστορικές της ομάδες (Τσιμπόνα, Ζαντάρ κτλ.) να συμμετέχουν μόνο στην Αδριατική Λίγκα, η άλλοτε κραταιά δύναμη του ευρωπαϊκού μπάσκετ με πληθώρα παικτών όχι μόνο στις δικές της ομάδες, αλλά και στις σημαντικότερες ευρωπαϊκές, έχει μείνει με μόλις τρεις παίκτες στην Euroleague.

Μετά τις ΗΠΑ, η Γαλλία είναι η χώρα που έχει τους περισσότερους παίκτες στη διοργάνωση. Μια 30άδα παικτών αγωνίζεται στο ανώτερο επίπεδο, οι 11 από τους οποίους σε ομάδες εκτός Γαλλίας (μοναδική άλλη χώρα εκτός ΗΠΑ με διψήφιο αριθμό παικτών που αγωνίζονται εκτός των ορίων της).

Σ’ αυτόν τον τομέα η Ελλάδα έχει να παρουσιάσει 15 παίκτες στο ανώτερο επίπεδο. Οι 12 απ’ αυτούς είναι μέλη του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού και τρεις (Καλάθης, Παπαγιάννης, Ρογκαβόπουλος) αγωνίζονται στο εξωτερικό. Από τις χώρες που έχουν δύο και πάνω ομάδες στη διοργάνωση, είμαστε στην τελευταία θέση της λίστας, ξεπερνάμε μόνο τη Λιθουανία και το Ισραήλ.

Κάτι, επίσης, που κάνει εντύπωση είναι η ισχυρή παρουσία των Γερμανών παικτών που βγάζουν το μπασκετικό τους ψωμί εκτός Γερμανίας (7), τους φέρνει στην τρίτη θέση πίσω μόνο από τους Γάλλους και τους Σέρβους. Και ο επίσης εντυπωσιακός και απρόσμενα μεγάλος αριθμός παικτών από τη Σενεγάλη που αγωνίζονται στην διοργάνωση (επίσης 7).

ΧΩΡΑ ΕΝΤΟΣ ΕΚΤΟΣ ΣΥΝΟΛΟ
ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ   3(3) 3
ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ   5 5
ΑΡΜΕΝΙΑ   1(1) 1
ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ   1 1
ΒΟΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ   2(1) 2
ΒΟΣΝΙΑ ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗ   2(1) 2
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ   2(2) 2
ΒΡΑΖΙΛΙΑ   1 1
ΓΑΛΛΙΑ 19(4) 11(1) 30
ΓΕΡΜΑΝΙΑ 14(2) 7(1) 21
ΓΕΩΡΓΙΑ   1 1
ΓΟΥΙΝΕΑ   2(2) 2
ΔΑΝΙΑ   2(1) 2
ΔΟΜΗΝΙΚΑΝΗ ΔΗΜ.   1 1
ΕΛΛΑΔΑ 12(3) 3 15
ΕΣΘΟΝΙΑ   1 1
ΗΠΑ   49(2) 49
ΙΣΛΑΝΔΙΑ   1 1
ΙΣΠΑΝΙΑ 13(2) 3(2) 16
ΙΣΡΑΗΛ 7(4) 1 8
ΙΤΑΛΙΑ 12(3) 4(1) 16
ΚΑΜΕΡΟΥΝ   1(1) 1
ΚΑΝΑΔΑΣ   4 4
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΦΡΙΚΗ   1(1) 1
ΛΔ ΚΟΝΓΚΟ   1 1
ΚΟΥΒΑ   1 1
ΚΡΟΑΤΙΑ   3 3
ΛΕΤΟΝΙΑ   3 3
ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ 8 5 13
ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ   1 1
ΜΑΛΙ   1 1
ΜΠΟΥΡΚΙΝΑ ΦΑΣΟ   1 1
ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ   1 1
ΝΙΓΗΡΙΑ   4(2) 4
ΝΟΤΙΟ ΣΟΥΔΑΝ   2(2) 2
ΟΥΓΚΑΝΤΑ   1(1) 1
ΠΟΥΕΡΤΟ ΡΙΚΟ   1 1
ΠΡΑΣΙΝΟ ΑΚΡΩΤΗΡΙ   1 1
ΡΩΣΙΑ   2(1) 2
ΣΕΝΕΓΑΛΗ   7 7
ΣΕΡΒΙΑ 16(1) 8 24
ΣΛΟΒΕΝΙΑ   3(1) 3
ΤΟΥΡΚΙΑ 15(6) 3 18
ΤΣΑΝΤ   1 1
ΤΣΕΧΙΑ   2 2
ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ   1 1
ΧΙΛΗ   1 1
ΣΥΝΟΛΑ 116 114+49 279