Από το 2000 και μετά όταν δημιουργήθηκε η EuroLeague στην σύγχρονη μορφή της οι αισθήσεις και οι… παραισθήσεις ήταν πολλές, για τους δυο αιωνίους. Όπως και πριν, άλλωστε, στα χρόνια της FIBA με τα πρώτα Final Four και Κύπελλα που πανηγυρίστηκαν έξαλλα, χρωματίζοντας σε πράσινο και κόκκινο τη δεκαετία του 90. Ήταν η εποχή που τα δυο μεγάλα κλαμπ καθιερώθηκαν στη συνείδηση όλων, ως τα κορυφαία της Ευρώπης, φυτεύοντας και τον σπόρο για μια οπαδική φρενίτιδα η οποία τους παρασέρνει (και πολλές φορές καίει και τα μυαλά τους) μέχρι σήμερα.
Δεν είναι υπερβολή αλλά η EuroLeague γιγαντώθηκε και από τον ανταγωνισμό των δυο ελληνικών ομάδων, έστω κι αν σε αυτή τη διαδρομή υπήρξαν και διαστήματα που είτε ο ένας, είτε ο άλλος, είχε βάλει… σιγαστήρα.
Τα τρία Κύπελλα των 90’s (δυο ο Παναθηναϊκός το 1996 και το 2000 κι ένα ο Ολυμπιακός το 1997) είχαν φτιάξει τη μαγιά. Το μιλένιουμ σηματοδοτούσε μια νέα εποχή, μια άλλη Ευρωλίγκα, που μετεξελίχθηκε εν τέλει σε μια εταιρεία 13 μετόχων, ένα μπασκετικό μονοπώλιο με όσα συνεπάγονται όταν τα πολλά συγκεντρώνονται στα χέρια των λίγων. Από την άλλη, βέβαια, το επίπεδο ανέβηκε στα ύψη και η διοργάνωση πέτυχε κυρίως στο αγωνιστικό επίπεδο, καθώς η EuroLeague κυριάρχησε απόλυτα.
Θα ακολουθούσε μια 25ετία όπου οι αιώνιοι είχαν τις στιγμές τους. Κάποιες απ’ αυτές ήταν κοινές, έπαιξαν ένα ημιτελικό (το 2009) και μέτρησαν (στην καταμέτρηση δεν συμπεριλαμβάνεται η φετινή τους εμφάνιση στο Άμπου Ντάμπι, γιατί δεν υπάρχει ακόμη αποτέλεσμα)
- 5 Κύπελλα συν 2 ακόμα Final Four ο Παναθηναϊκός
- 2 τρόπαια, 4 τελικούς και επιπλέον 2 Final Four ο Ολυμπιακός
Δεκαπέντε συμμετοχές σε Final Four για τους δυο τους, με μια εντυπωσιακή κοινή επιστροφή την τελευταία διετία και συνολικά εφτά αστραφτερά τρόπαια. Σημειώστε ότι από το 2009 μέχρι το 2013 οι δυο μεγάλοι αντίπαλοι έπαιζαν συνεχώς στον τελικό κατακτώντας τέσσερα από τα πέντε κύπελλα που διεκδίκησαν! Μέρα που είναι ας πάμε το χρόνο πίσω να θυμηθούμε τις μεγάλες στιγμές σε αυτό το τέταρτο του αιώνα, με κεντρικό σημείο αναφοράς τη γιορτή που αρχίζει την Παρασκευή στο Άμπου Ντάμπι.
Παναθηναϊκός: Θρίαμβος από το TV Magic (2002)
Θα ξεκινήσουμε από τον Παναθηναϊκό που είναι και ο εν ενεργεία πρωταθλητής Ευρώπης, αλλά και άρχισε αυτό το πανηγύρι το 2002, με το περίφημο έπος της Μπολόνια. Οι “πράσινοι” αφού ο Ολυμπιακός πάτησε την μπανανόφλουδα της Ολύμπια Λιουμπλιάνας, προκρίθηκαν δια πυρός και σιδήρου από τον ελληνικό όμιλο του τοπ-16 (συμμετείχε και η ΑΕΚ) και πήγε στην πρωτεύουσα της Εμίλια Ρομάνα, ως το απόλυτο αουτσάιντερ.
Ο Ομπράντοβιτς σε ένα οργιαστικό διήμερο παίρνει ρεβάνς για την ήττα της προηγούμενης σεζόν (στο Final Four της Σουπρολίγκα) από τη Μακάμπι στον ημιτελικό και στον τελικό οδηγεί τον Παναθηναϊκό στον απόλυτο θρίαμβο επί της παντοδύναμης (και πρωταθλήτριας ΕuroLeague το 2001 σε σειρά τελικών με την Τάου) Κίντερ Μπολόνια, μέσα στο σπίτι της ιταλικής ομάδας.
Η εμφάνιση του Ντέγιαν Μποντιρόγκα (26π, 9ρ, MVP του τουρνουά) είναι συγκλονιστική, του Κουτλουάι (21π) επίσης, αλλά κλειδί του ματς είναι ο πρωτοεμφανιζόμενος Λάζαρος Παπαδόπουλος που κάνει όλη τη δουλειά απέναντι στον Ρασάντ Γκρίφιθ. Ο Ομπράντοβιτς δηλώνει ότι την επόμενη φορά θα πάρει το κύπελλο με τον Σβορώνο (νεαρός άσος στον τότε Παναθηναϊκό) και οι Παναθηναϊκοί βρίσκονται στον έβδομο ουρανό του Παλαμαλαγκούτι. Το Final Four έγινε ανήμερα του Πάσχα, ενώ την παραμονή στη Γενική Συνέλευση της Ευρωλίγκας με αφορμή τα χαμένα εκατομμύρια του πριμ συμμετοχής στη διοργάνωση, Παύλος και Θανάσης Γιαννακόπουλος απειλούσαν με αποχώρηση! Στο ημίχρονο οι δυο αείμνηστοι ηγέτες της πράσινης ΚΑΕ διαμαρτύρονταν για τη διαιτησία του Μπετανκόρ, αλλά μετά τη λήξη του ματς έπλεαν σε πελάγη ευτυχίας.
Το Final Four μεταδόθηκε από το TV Magic ιδιοκτησίας Σωκράτη Κόκκαλη! Εκείνη η χρονιά η Ευρωλίγκα είχε ξεκινήσει στην Ελλάδα χωρίς τηλεοπτική μετάδοση. Τα κανάλια δεν ίδρωναν, υπήρχε μια γενική άρνηση, μέχρι που ο Κόκκαλης αποφάσισε να δώσει στο κανάλι του Ολυμπιακού τα δικαιώματα, τουλάχιστον, της ομάδας του. Οι μεταδόσεις ξεκίνησαν από τον δεύτερο γύρο και μετά και συνεχίστηκαν στο τοπ-16 σε μια ευτυχή συγκυρία συνύπαρξης Ολυμπιακού, Παναθηναϊκού και ΑΕΚ. Όταν τελικά προκρίθηκε ο Παναθηναϊκός, ο Σ. Κόκκαλης σκεπτόμενος την προβολή της διοργάνωσης, έδωσε εντολή για μετάδοση και του Final Four, με τον υποφαινόμενο που τότε ήταν και εκπρόσωπος Τύπου του Ολυμπιακού σε μια σουρεαλιστική υπέρβαση, σπίκαρε και τους τέσσερις αγώνες.
Διαμαντίδης εναντίον Παπαλουκά (2007)
Οι “πράσινοι” πανηγύρισαν στην Μπολόνια την κατάκτηση του τρίτου τροπαίου στην ιστορία τους, πήγαν για το 4ο το 2005 στη Μόσχα, αλλά έχασαν στον ημιτελικό από τη Μακάμπι του Γκέρσον, αλλά δυο χρόνια αργότερα έραψαν το τέταρτο αστέρι τους. Το Final Four ανατέθηκε στην Αθήνα με την δημοτική αρχή, μάλιστα, να εγκαλείται ακόμα και στη Βουλή για το υπέρογκο κόστος και ο Παναθηναϊκός που είχε τελειώσει την κανονική περίοδο και το τοπ 16 με ρεκόρ 16-4 (και 2-0 στα πλέι-οφ τη Ντιναμό Μόσχας) απέκλεισε στον ημιτελικό την Τάου του Πάμπλο Πριτζιόνι, του Τιάγκο Σπλίτερ ,του Τούρκου Ερντογάν και ζούσε πλέον για τον μεγάλο τελικό με την πανίσχυρη ΤΣΣΚΑ του Έτορε Μεσίνα που στον άλλο ημιτελικό είχε περάσει το εμπόδιο της Μάλαγα του Κώστα Βασιλειάδη.
Η εμφάνιση του Νίκου Γκάλη πριν από τον τελικό προκάλεσε σεισμό στο ΟΑΚΑ, που ήταν πιο γεμάτο από ποτέ, δεν υπήρχε γωνία του χωρίς κόσμο, και πανηγύρισε στο τέλος το 93-91 σε ένα δραματικό τελικό. Ελαμψαν δυο Έλληνες γκαρντ. Ο Δημήτρης Διαμαντίδης (15π με 2/2δ, 2/2τρ, 5/6β, 3ασίστ, 3 ριμπάουντ) σε μια τέλεια εμφάνιση που του έδωσε και το βραβείο του πολυτιμότερου παίκτη και ο Θοδωρής Παπαλουκάς.
Ο Τεό, MVP της προηγούμενης σεζόν στην Πράγα, ήταν συγκλονιστικός παίζοντας απέναντι στον ΠΑΟ και …25.000 οπαδών του, που δεν σταμάτησαν να τον αποδοκιμάζουν. Τελείωσε το ματς με 23π (9/10δ, 5/6β) και 8 ασίστ, πέρασε ένα εφιαλτικό βράδυ (έχοντας και μια αναπάντεχη συνάντηση με παναθηναϊκούς, μετά το ματς) και όταν τον ρώτησαν πως αισθάνεται απάντησε με νόημα: Δεύτερος…
Ο Ομπράντοβιτς είδε τους πέντε βασικούς του να έχουν διψήφιο νούμερο πόντων (πρώτος σκόρερ ο Ραμούνας Σισκάουσκας που το καλοκαίρι μετακόμιζε στην ΤΣΣΚΑ, με 20π) και ο Φραγκίσκος Αλβέρτης σήκωνε ψηλά το Κύπελλο στο τέλος της μεγάλης βραδιάς…
Τα πενηντάρικα του Θανάση και η οργή του Ομπράντοβιτς (2009)
Δυο χρόνια μετά ο Παναθηναϊκός ξαναβρέθηκε στην κορυφή για πέμπτη φορά. Το Final Four του 2009 θεωρήθηκε, όχι άδικα, ως το κορυφαίο όλων των εποχών, με τέσσερις σπουδαίες ομάδες να διεκδικούν το τρόπαιο. Αυτή τη φορά παρέα στον Παναθηναϊκό έκανε και ο Ολυμπιακός, που για πρώτη φορά μετά από 10 χρόνια, έπαιρνε το εισιτήριο για το κορυφαίο ραντεβού. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης στον πάγκο, οι Τσίλντρες, Γκριρ, Τεόντοσιτς, Μπουρούσης κι ο επανακάμψας Παπαλουκάς στο παρκέ, είχαν κάνει ένα εντυπωσιακό 15-5 σε κανονική περίοδο και τοπ-16, παίρνοντας με 3-1 το εισιτήριο για το Βερολίνο.
Ο Παναθηναϊκός είχε ίσως την καλύτερη ομάδα που εμφάνισε ποτέ στην Ευρωλίγκα, με Διαμαντίδη, Σπανούλη, Γιασικεβίτσιους και Ντρου Νίκολας στα γκαρντ, Φώτση, Τσαρτσαρή στα τεσσάρια, Μπατίστ και Πέκοβιτς κάτω από το καλάθι. Σχεδόν ντριμ-τιμ. Στο φάιναλ-φορ βρέθηκαν η Μπαρτσελόνα του MVP της κανονικής περιόδου Χουάν Κάρλος Ναβάρο και η ΤΣΣΚΑ του Χόλντεν, του Σμόντις, του Σισκάουσκας, του Νίκου Ζήση και του Τράιαν Λάνγκτον που τώρα είναι πρόεδρος των Ντιτρόιτ Πίστονς!
Ο ελληνικός ημιτελικός έσπασε καρδιές. Έγινε μεγάλη μάχη, μέχρι το τελευταίο σουτ που το πήρε ο Ολυμπιακός, αλλά το έχασε ο άρρωστος (έπαιζε με πυρετό) Γιάννης Μπουρούσης. Ο Παναθηναϊκός επικράτησε με 84-82 και πέρασε στον τελικό. Αντίπαλος του θα ήταν η ΤΣΣΚΑ Μόσχας, που με 29π του Σισκάουσκας είχε λυγίσει την Μπαρτσελόνα στον άλλο ημιτελικό (82-78).
Η δήλωση του Θοδωρή Παπαλουκά “στον τελικό είμαι με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας” (τι να’ λεγε, άλλωστε, εφτά χρόνια είχε περάσει στη Μόσχα) προκάλεσε την οργή στο “πράσινο” στρατόπεδο, ενώ στη συνέντευξη Τύπου πριν από τον τελικό ο Έτορε Μεσίνα λέει το εξής αμίμητο: Πριν από λίγο με πήρε η γυναίκα μου τηλέφωνο και μου είπε… έμπλεξες πάλι με τον Ομπράντοβιτς!
Ο Παύλος Γιαννακόπουλος δεν είχε πάει στο Βερολίνο, λόγω ενός ξαφνικού λουμπάγκο, τον αντικατέστησε με το παραπάνω ο αδερφός του. Η ΤΣΣΚΑ είχε προηγηθεί στο ημίχρονο 48-28, με τους “πράσινους” να βράζουν για τη διαιτησία (Μπραζάουσκας, Αρτεάγκα, Μπάχαρ). Στα επίσημα ο Θανάσης Γιαννακόπουλος είχε πάρει στο κατόπι τον Τζόρντι Μπερτομέου, βρίζοντας τον και πετώντας του πενηντάρικα, που τα μάζευαν οι άνθρωποι της ασφάλειας του.
Ο Παναθηναϊκός με τον Σπανούλη (πήρε το πρώτο του MVP) σε οίστρο κάνει μια επική επιστροφή και στο τέλος προηγείται με 73-71. Οι Ρώσοι έχουν την μπάλα, ο Σισκάουσκας αστοχεί και οι “πράσινοι” στέφονται πρωταθλητές Ευρώπης. Ο Ομπράντοβιτς εκμυστηρεύτηκε αργότερα ότι αποφάσισε να παίξει άμυνα, πιστεύοντας ότι ο Ντρου Νίκολας θα προλάβαινε με τα γρήγορα πόδια του να κλείσει τον Σισκάουσκας. Η αλήθεια είναι ότι ο Λιθουανός σούταρε με τον Νίκολας να προλαβαίνει να τον μαρκάρει, ενώ σε μια άλλη εκδοχή των τελευταίων δευτερολέπτων, ο Ζοτς αποκάλυπτε ότι την άμυνα (αντί του φάουλ) διάλεξαν σε σχετική ερώτηση του και οι παίκτες του.
Αργότερα στη συνέντευξη Τύπου εμφανιζόταν εκνευρισμένος για τη διαιτησία, ενώ πιο άκομψη ήταν η αποχώρηση του μπροστά στις κάμερες του ΣΚΑΪ όταν ο δημοσιογράφος Δημοσθένης Καρμοίρης έθιξε το θέμα στην πρώτη του ερώτηση.
Ο Ολυμπιακός ηττήθηκε στο μικρό τελικό με τους “πράσινους” οπαδούς να τα βάζουν με τον Γιάννη Μπουρούση, όταν ο διεθνής σέντερ τους έκανε τη γνωστή χειρονομία “σε δέκα ημέρες”. Απειλήθηκε μάλιστα και πιο χοντρό επεισόδιο με ένα οπαδό του ΠΑΟ. Που να φαντάζονταν ότι εφτά χρόνια αργότερα ο Μπουρούσης θα κέρδιζε το πρωτάθλημα με τον Παναθηναϊκό…
Η αγκαλιά του Ομπράντοβιτς στον Διαμαντίδη
Το καθιερωμένο -ανά διετία- ραντεβού του Παναθηναϊκού με την κορυφή τηρήθηκε και το 2011. Με το αντίπαλον δέος (τον Ολυμπιακό) να έχει και Σπανούλη και Ίβκοβιτς, οι “πράσινοι” έπρεπε να βρεθούν στο μάξιμουμ. Ο Δημήτρης Διαμαντίδης ήταν τότε 31 ετών. Είχε τελειώσει μάλλον άδοξα και άκομψα την καριέρα του στην Εθνική Ομάδα και έκανε μια συγκλονιστική χρονιά με τον Παναθηναϊκό, καθώς αναδείχθηκε MVP σε κανονική περίοδο και Final Four αλλά και καλύτερος αμυντικός της χρονιάς.
Η αγκαλιά του με τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς στη λήξη του τελικού με τη Μακάμπι απαθανατίστηκε σε μια εμβληματική φωτογραφία, που απεικονίζει και τον μεγάλο Παναθηναϊκό της εποχής, στο ευρωπαϊκό του ρέκβιεμ.
Το τριφύλλι έγινε εξάστερο και το μισό (ου μην και ολόκληρο) το ‘χε κερδίσει ήδη από τα προημιτελικά πλέι-οφ. Οι “πράσινοι” βρέθηκαν πρόσωπο με πρόσωπο με την Μπαρτσελόνα του Τσάβι Πασκουάλ με το φάιναλ-φορ να φιλοξενείται στη Βαρκελώνη. Ο Ομπράντοβιτς εμπνέεται μια άμυνα ζώνης 1-4 με τον Νικ Καλάθη να πέφτει πάνω στο Ναβάρο και να του κάνει τη ζωή δύσκολη. Μια κίνηση ματ, που φέρνει την πρόκριση στο Final Four με 3-1 νίκες. Χωρίς την οικοδέσποινα του, το Final Four της Βαρκελώνης μοιάζει με ένα… απεριτίφ για τον μαθημένο να παίρνει Κύπελλα, Παναθηναϊκό.
Ο τελικός με τη Μακάμπι του Σοφοκλή Σχορτσιανίτη γίνεται νωρίς το απόγευμα λόγω μιας γιορτής στο Ισραήλ, αυτό όμως δεν εμποδίζει τον Παναθηναϊκό να νικήσει εύκολα 77-69 με τα πικ εν ρολ να κάνουν θραύση: “Κάποτε όταν θα ρωτάνε τι ήταν το πικ εν ρολ, καλό θα είναι να τους δείχνουμε τις συνεργασίες του Διαμαντίδη με τον Μπατίστ” λέει ο Ομπράντοβιτς, ενώ ο Ντέιβιντ Μπλατ φιλοσοφεί λέγοντας πως “το μπάσκετ δεν είναι ταινία του χόλιγουντ για να έχει χάπι εντ”.
Επιστροφή με Σλούκα και Αταμάν
Ο Παναθηναϊκός έπαιξε σε ένα ακόμα Final Four στον θρίαμβο του Ολυμπιακού στην Κωνσταντινούπολη το 2012, κλείνοντας τον κύκλο του. Η ήττα από την ΤΣΣΚΑ στον ημιτελικό συνοδεύτηκε από πολλά παράπονα για τη διαιτησία, ήταν όμως και ο τελευταίος αγώνας των “πρασίνων” στο κορυφαίο ραντεβού για μια 12ετία!
Ο “εξάστερος” ξεθώριαζε σιγά-σιγά, οι νεότεροι φίλαθλοι της ομάδας κοίταζαν με μελαγχολία τα λάβαρα στο ΟΑΚΑ, μέχρι που το καλοκαίρι του 2023 ήρθαν τα πάνω-κάτω! Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος ξεχνούσε την πολιτική του “έξοδα-έσοδα”, έμπαινε δυναμικά στο παιχνίδι με μια τεράστια κίνηση διπλής σημασίας. Η μετακίνηση του Κώστα Σλούκα από τον απόλυτο πρωταγωνιστή της τελευταίας τριετίας Ολυμπιακό, έστελνε διπλό μήνυμα ανάτασης του Παναθηναϊκού και καίριου πλήγματος ταυτόχρονα στον αιώνιο αντίπαλο.
Την ίδια ώρα ο Παναθηναϊκός έπαιρνε για προπονητή τον Εργκίν Αταμάν, που είχε οδηγήσει την Αναντολού Εφές σε δυο διαδοχικές κατακτήσεις Ευρωλίγκας (2022, 23). Όταν στις αρχές Νοέμβρη, ο Κάιλ Γκάι έφευγε και στη θέση του ερχόταν ο Κέντρικ Ναν, ο Τούρκος προπονητής μετρ των mind games άρχισε να προτρέπει τους οπαδούς της ομάδας να κλείσουν εισιτήρια για το Final Four του Βερολίνου “για το έβδομο αστέρι”. Ο Αταμάν έβλεπε μπροστά, ξέροντας ότι μια περιφερειακή τριπλέτα με Σλούκα, Ναν και Γκραντ δεν είχε κανένας άλλος από τους συναδέλφους του στην Ευρωλίγκα.
Με τον Ματίας Λεσόρ να κάνει ένα τεράστιο στεπ απ στην καριέρα του και να γίνεται ο καλύτερος σέντερ της διοργάνωσης, ο Παναθηναϊκός που είχε κάνει 4 ήττες στα πρώτα 6 παιχνίδια, ολοκληρώνει με ρεκόρ 23-11, κατατάσσεται δεύτερος πίσω από τη Ρεάλ, ιδρώνει αλλά αποκλείει τη Μακάμπι στα πλέι-οφ με 3-2 και μπαίνει σαν ανήμερο θηρίο στο Final Four. Η Φενέρ είναι το πρώτο του θύμα (73-57, ρεσιτάλ Λεσόρ με 17π και 10ρ) και η πρωταθλήτρια Ευρώπης Ρεάλ το… επόμενο.
Οι “μερένγκες” που στον ημιτελικό είχαν αφήσει εκτός νυμφώνος τον Ολυμπιακό, προηγήθηκαν με 14π (41-27) στο 12′ αλλά η συνέχεια βάφτηκε καταπράσινη. Ο Κώστας Σλούκας πήρε την μπαγκέτα του διεύθυνε την πράσινη ορχήστρα με μοναδική μαεστρία, είχε 24π με 6/6 σουτ και 8/9 βολές, η άμυνα παρέσυρε τη Ρεάλ και ο Ναν με τρίποντο έβαζε μπροστά την ομάδα του με 58-56 στα μέσα της τρίτης περιόδου. Ο Σλούκας συνέχιζε τη δουλειά του, Ναν και Μήτογλου έβαλαν μεγάλα καλάθια στο τέλος, ο Παναθηναϊκός θριάμβευσε με 95-80 και ένα ατέλειωτο πανηγύρι άρχιζε στο σφύριγμα της λήξης και κορυφώθηκε την επόμενη μέρα με την παλλαϊκή υποδοχή στο αεροδρόμιο.
Ο Σλούκας δηλώνει ότι “δεν υπάρχει καλύτερη ιστορία από τη δική μου πορεία, αφού από τον Ολυμπιακό βρέθηκα στον Παναθηναϊκό με το κύπελλο της Ευρωλίγκας στα χέρια”, ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος κάνει γυμναστική με το Κύπελλο κι ο Ερνανγκόμεθ που στο ίδιο γήπεδο είχε σκοράρει 7 τρίποντα στον τελικό του Ευρωμπάσκετ δηλώνει: “Σε αυτή την πόλη θα αγοράσω διαμέρισμα”!
Ο Σπανούλης αλλάζει τα πάντα, ο Πρίντεζης ρίχνει πεταχτάρι
Ο Ολυμπιακός είχε επιστρέψει σαν ομάδα ελίτ το 2009 μετά από μια δεκαετία αφάνειας. Με τους Αγγελόπουλους στο διοικητικό τιμόνι, οι “ερυθρόλευκοι” ξανάγιναν ισχυροί και μετράνε (με τη φετινή) 9 παρουσίες από τα συνολικά 16 Final Four. Στο Βερολίνο το 2009 ανταγωνίστηκαν τον Παναθηναϊκό μέχρι το τέλος, αλλά περιορίστηκαν εν τέλει στην 4η θέση καθώς ηττήθηκαν και στον μικρό τελικό από την Μπαρτσελόνα. Ένα χρόνο αργότερα, ο Ολυμπιακός θα πρωταγωνιστήσει ξανά.
Η ομάδα του κόουτς Γιαννάκη με Τσίλντρες, Κλέιζα, Τεόντοσιτς, Βούισιτς, Παπαλουκάς, Πεν, Χαλπερίν και το νεαρό τότε Πάτρικ Μπέβερλι, φτάνει μέχρι τον τελικό, αφού στον ημιτελικό ο από μηχανής Τζος Τσίλντρες διορθώνει το έρμπολ του Τεόντοσιτς, το μετατρέπει σε κάρφωμα και ισοφαρίζει την Παρτίζαν του Μπο Μακάλεμπ. Οι “ερυθρόλευκοι” νικούν στην παράταση και δεκαπέντε χρόνια αργότερα, φέτος δηλαδή, τη φάση θα θυμηθεί ο Νίκολα Γιόκιτς μετά το παρόμοιο κάρφωμα του Άαρον Γκόρντον στο Game 4 εναντίον των Κλίπερς.
Στον τελικό του 10, ο Ολυμπιακός πέφτει πάνω στην τρομερή Μπαρτσελόνα του Τσάβι Πασκουάλ του Χουάν Κάρλος Ναβάρο, του Ρίκι Ρούμπιο και του Πιτ Μάικλ, που επικρατεί εύκολα 86-68. Ο κόσμος της ομάδας κοιτάζει αμήχανα την ατίθαση συμπεριφορά των παικτών της ομάδας τους, με τον Μπουρούση να πετάει τη φόρμα του εκνευρισμένος και τον Κλέιζα να αντιδρά άσχημα στην αλλαγή του. Μια μέρα νωρίτερα είχε χάσει την ψυχραιμία του όταν ανακοινώθηκε ότι ο συμπαίκτης του, Μίλος Τεόντοσιτς, είχε αναδειχθεί MVP…
Όλα θα αλλάξουν το επόμενο καλοκαίρι. Ο Ολυμπιακός θα ταράξει τα νερά με την απόκτηση του Βασίλη Σπανούλη και την ανάληψη της τεχνικής ηγεσίας από τον Ντούσαν Ίβκοβιτς. Οι Πειραιώτες δεν θα τα καταφέρουν το 2011, καθώς πάτησαν μπανανόφλουδα απέναντι στη Σιένα (παρά το εκκωφαντικό 89-41 του Game 1) αλλά ένα χρόνο αργότερα μετά κι από τις διορθωτικές κινήσεις τους (Λο, Ντόρσεϊ) κάνουν την έκπληξη και φτάνουν στο φάιναλ-φορ της Κωνσταντινούπολης. Είναι αουτσάιντερ, φαβορί θεωρούνται Παναθηναϊκός και ΤΣΣΚΑ, όμως η ομάδα του Ίβκοβιτς αφού πετάει έξω την Μπαρτσελόνα, τίθεται αντιμέτωπη με τη ρωσική ομάδα που κοουτσάρει ο Γιόνας Καζλάουσκας με βοηθό τον Γιάννη Σφαιρόπουλο.
Η ΤΣΣΚΑ μοιάζει ασυναγώνιστη, προηγείται 34-20 στο ημίχρονο και λίγο πριν τελειώσει η τρίτη περίοδος πάει τη διαφορά στο +19. Ο Ίβκοβιτς που στο ημίχρονο έχει “τσιτώσει” το Βασίλη Σπανούλη, ρισκάρει. Βάζει στο ματς όλο το νέο αίμα της ομάδας και ο Ολυμπιακός αρχίζει να δείχνει σημεία ζωής. Ο Παπανικολάου κάνει τον τέλειο τελικό (18π με 5/5 σουτ και 5/6β), Σλούκας, Κατσίβελης, Μάντζαρης τα δίνουν όλα, ο Κέσελ σκοράρει ένα σπουδαίο τρίποντο και το ματς γυρίζει. Ο Σισκάουσκας αστοχεί σε δυο βολές (σε αντίθεση με όσα νομίζουμε ήταν αρκετά άστοχος με 69% από τη γραμμή) και ο Σπανούλης φεύγει στην τελευταία επίθεση. Όλοι πιστεύουν ότι θα σουτάρει αυτός, αλλά ο αρχηγός πασάρει στον Πρίντεζη που όλη τη χρονιά έχει τελειοποιήσει το περίφημο πεταχτάρι. Η μπάλα μπαίνει στο καλάθι, το ταμπλό γράφει Ολυμπιακός-ΤΣΣΚΑ 62-61, οι Ρώσοι δεν προλαβαίνουν παρά να κάνουν ένα σουτ απελπισίας, το οποίο κόβει ο Κάιλ Χάινς και μετά από 15 χρόνια οι “ερυθρόλευκοι” είναι πρωταθλητές Ευρώπης!
Ο Ίβκοβιτς δικαιώνεται γιατί είχε δηλώσει ότι αυτός ο Ολυμπιακός του θύμιζε “την Πατουλίδου του 1992”, ο Έισι Λο κάνει ένα μικρό θαύμα αφού πετάει τις πατερίτσες που είχε το πρωί στη βόλτα της ομάδας στον Βόσπορο και εμφανίζεται για να παίξει στον τελικό (είχε πάθει σοβαρό διάστρεμμα στον ημιτελικό) το πάρτι κρατάει όλο το βράδυ αλλά ο Ντούντα βλέπει πιο μπροστά: Όταν θα γυρίσουμε θα πάμε ξενοδοχείο, γιατί πρέπει να πάρουμε το πρωτάθλημα. Ξεκινούσαν οι τελικοί του πρωταθλήματος εναντίον του Παναθηναϊκού, που θα τους κέρδιζε και αυτούς επίσης μετά από μια 15ετία…
Κόκκινο back to back στο Λονδίνο
O Ολυμπιακός λοιπόν που μέχρι το 2009 είχε να παίξει σε ένα Final Four δέκα ολόκληρα χρόνια, μεταμορφωνόταν στον απόλυτο πρωταγωνιστή. Ένα χρόνο αργότερα θα γινόταν η δεύτερη ομάδα μετά την Μακάμπι του 2004-05, που θα έπαιρνε δεύτερη διαδοχική Ευρωλίγκα. Με τον Γιώργο Μπαρτζώκα στον πάγκο του, όχι μόνο υπερασπίστηκε τον τίτλο της Πόλης, αλλά κατέκτησε και … τον επόμενο.
Οι “ερυθρόλευκοι” έφτασαν μέχρι το φάιναλ-φορ βγάζοντας έξω την Εφές στα πλέι-οφ και πέταξαν έξω από τον τελικό τη συνήθη αντίπαλο τους, ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Ο Έτορε Μεσίνα δηλώνει ότι δεν κατάλαβε ακριβώς τι συνέβη.
Ο τελικός απέναντι στη Ρεάλ Μαδρίτης δεν ξεκίνησε καλά, καθώς οι Μαδριλένιοι προηγήθηκαν με 27-10, δείχνοντας έτοιμοι να κερδίσουν το τρόπαιο για πρώτη φορά μετά το 1995 (όταν είχαν ξαναπαίξει με τον Ολυμπιακό). Ο Μπαρτζώκας έβαλε τον Κατσίβελη, ζήτησε άμυνα, το σκορ του δεύτερου δεκαλέπτου ήταν αντιστρόφως ανάλογο (27-14 υπέρ των “ερυθρολεύκων”) και μετά … ανέλαβε ο Σπανούλης.
Ο Kill Bill (πήρε το τρίτο βραβείο MVP της καριέρας του, ενώ είχε αναδειχθεί και πολυτιμότερος στην κανονική περίοδο) κάνει μια οργιαστική εμφάνιση με τέσσερα σερί τρίποντα (και ένα αργότερα για κερασάκι στην τούρτα) σκοράρει 22π, ο Λο σε ένα σπουδαίο παιχνίδι έχει άλλους 20, ο Σλούκας βάζει 11 ο Άντις γράφει το τελικό 100-88 και οι ολυμπιακοί παραλληρούν στην εξέδρα για ένα τρομερό back to back, που θα πανηγυριστεί και την επόμενη μέρα στην υποδοχή των θριαμβευτών.
Χρόνια αργότερ θα ρωτήσουν Γιώργο Μπαρτζώκα τι θα ξεχώριζε από αυτό τον τελικό: “Η φάση με το διπλό κόψιμο στον Μίροτιτς, από Παπανικολάου και Άντιτς, ενώ ετοιμαζόταν να καρφώσει στον αιφνιδιασμό εκφράζει το μπάσκετ που παίξαμε όλη τη χρονιά και στο Final Four…”
Οι δυο χαμένοι τελικοί και η μαχαιριά του Γιουλ
Ο Ολυμπιακός θα αγγίξει το τρόπαιο άλλες τρεις φορές. Οι δυο επικές προκρίσεις του κόντρα στην (πελάτισσα) ΤΣΣΚΑ, πέφτουν σε αντίστοιχους τελικούς στην έδρα των αντιπάλων του, την τρίτη φορά θα φτάσει μια ανάσα πριν πανηγυρίσει. Ο Γιουλ είχε διαφορετική γνώμη…
✒ Το 2015 ο Ολυμπιακός προκρίνεται με το τρίποντο του Πρίντεζη στο Game 4 εναντίον της Μπαρτσελόνα (αν και η πραγματικά μεγάλη εμφάνιση του έγινε στο Game 3 μέσα στη Βαρκελώνη) και ταξιδεύει στη Μαδρίτη, όπου υπνωτίζει την ΤΣΣΚΑ στο τελευταίο τετράλεπτο. Στο 36′ έχανε 61-52, ο Σπανούλης που δεν είχε σκοράρει καν μέχρι τότε και είχε 0/11 μετράει τρία σερί τρίποντα και η ομάδα του παίρνει το εισιτήριο για τον τελικό με 70-68. Εκεί περιμένει η Ρεάλ αποφασισμένη να επιστρέψει στο θρόνο της μετά από 20 χρόνια. Με κλειδί τον Τζέισι Κάρολ ο άστοχος Ολυμπιακός ηττάται 78-59 και ο Ματσιούλις μετά το ματς δηλώνει: Μου αρέει να βλέπω θλιμμένο τον Σπανούλη…
✒ Δυο χρόνια αργότερα οι “ερυθρόλευκοι” που έχουν ξανά τον Γιάννη Σφαιρόπουλο στον πάγκο τους παίζουν … στο ίδιο έργο. Ο ημιτελικός κρίνεται ξανά στο τέλος με τον Σπανούλη να κάνει τα δικά του και τον Έρικ Γκριν να σκοράρει ένα σπουδαίο τρίποντο ώστε να έρθει το τελικό 82-78 επί της ΤΣΣΚΑ που θα υποχρεώσει τον Δημήτρη Ιτούδη να ζητήσει … σειρά τελικών, αντί φάιναλ-φορ. Στον τελικό οι γηπεδούχοι της Φενέρ του Ζέλικο Ομπράντοβιτς και του Κώστα Σλούκα δεν θα αφήσουν πολλά περιθώρια στον Ολυμπιακό. Με τον Εκπέ Ούντο να παίρνει το MVP οι Τούρκοι θα πάρουν το τρόπαιο μάλλον εύκολα (80-64)
✒ Το 2023 στο Κάουνας ο Ολυμπιακός προσγειώνεται αισιόδοξος και με την στάμπα της ομάδας που έχει παίξει το καλύτερο μπάσκετ. Ένα χρόνο νωρίτερα η ομάδα του Γιώργου Μπαρτζώκα ήταν έτοιμη να πανηγυρίσει στο Βελιγράδι και στην κατακόκκινη Σταρκ Αρένα (στο μεγαλύτερο σε όγκο ταξίδι των οπαδών του στην Ευρωλίγκα) αλλά ο Βασίλιε Μίτσιτς με τρίποντοι στην εκπνοή, χτύπησε πάνω στον Σάσα Βεζένκοβ, για να προκριθεί η Εφές στον τελικό. Εκεί θα παίξει για τελευταία φορά στην Ευρώπη ο Γιώργος Πρίντεζης που θα γνωρίσει την αποθέωση, ενώ σε ένα τουίτ από τις ΗΠΑ ο Εβάν Φουρνιέ που παρακολουθεί το ματς και εντυπωσιάζεται από την “ερυθρόλευκη” εξέδρα προφητεύει: Αν μια μέρα γυρίσω στην Ευρώπη θα ήθελα να παίξω στον Ολυμπιακό! Στη Λιθουανία, ένα χρόνο μετά, ο Ολυμπιακός είναι πιο έμπειρος, κάνει ένα ανεπανάληπτο 27-2 στο δεύτερο δεκάλεπτο του ημιτελικού με τη Μονακό (τελικό σκορ 76-62) και περνάει στον τελικό για ένα ακόμη ραντεβού με τη Ρεάλ Μαδρίτης. Βεζένκοβ (29π) και Κάαναν (21π) κάνουν τρομερό ματς, όμως η Ρεάλ κρατάει το μεγάλο σουτ για το τέλος. Ο Σέρχιο Γιουλ θα νικήσει τον Φαλ σκοράροντας για πρώτη και τελευταία φορά στον τελικό.
Ο Ολυμπιακός έχει μια επίθεση τριών δευτερολέπτων και κάτι, βγάζει σουτ με τον Σλούκα αλλά η μπάλα βρίσκει το σίδερο. Το σοκ είναι τεράστιο για όλη την ομάδα. Ο Μπαρτζώκας που σκέφτηκε να κάνει και φάουλ (κάτι που αρνήθηκε κατηγορηματικά πιστεύοντας στην άμυνα του, ένα χρόνο πριν) ζητάει στα αποδυτήρια από τους παίκτες του σηκώσουν ψηλά το κεφάλι, αλλά μέχρι και ο Δ.Γιαννακόπουλος παραδέχεται ότι ο Ολυμπιακός “άξιζε να το πάρει περισσότερο από τη Ρεάλ”. Δεν φανταζόταν καν ότι ένα χρόνο αργότερα θα πανηγύριζε το έβδομο τρόπαιο του Παναθηναϊκού, με τον αιώνιο αντίπαλο να περιορίζεται στην τρίτη θέση στο 12ο φάιναλ-φορ της ιστορίας του…
Οι άλλοι ήρωες
Αυτές ήταν οι μεγάλες στιγμές των δυο κορυφαίων ελληνικών ομάδων την τελευταία 25ετία. Τι θα προσθέταμε σε ένα άλμπουμ αναμνήσεων, από τα υπόλοιπα φάιναλ-φορ, χωρίς ελληνική συμμετοχή; Έτσι στα γρήγορα θα σταχυολογήσουμε:
Το θρίαμβο του Μποντιρόγκα το 2003 σε ένα δεύτερο σερί τρόπαιο (μετά τον Παναθηναϊκό του 2002) στην παρθενική επιτυχία της Μπαρτσελόνα, τη διετία της Μακάμπι του 2004 και 2005 με Γιασικεβίτσιους, Άντονι Πάρκερ και Βούισιτς να κεντάνε πάνω στο παρκέ, τον Γκέρσον να … τρελαίνεται από τα δυο σερί τρόπαια και να κάνει δηλώσεις του στυλ “ο Βούγιανιτς λέει ότι δεν φοβάται, αλλά εγώ ακούω ήδη τα αρ… δια του να χτυπάνε από φόβο” (2004), την επιστροφή στο θρόνο της ΤΣΣΚΑ το 2006 ένα χρόνο μετά το κάζο μέσα στη Μόσχα όταν πήγε στράφι το καταπληκτικό ρεκόρ 21-1 πριν από το φάιναλ-φορ. Στην Πράγα, το 2006 οι Ρώσοι με κόουτς τον Έτορε Μεσίνα και μεγάλο πρωταγωνιστή το Θοδωρή Παπαλουκά (MVP) θριαμβεύουν επί της Μακάμπι.
Η ΤΣΣΚΑ το πήρε και στη Μαδρίτη το 2008, με τον Βίκτορ Χριάπα να παραδέχεται ότι αυτό έγινε “επειδή δεν πήραν μέρος Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός”.
Για να ξαναβρούμε ένα φάιναλ-φορ χωρίς τις δυο ελληνικές ομάδες, έπρεπε να περάσουν εφτά χρόνια. Το 2014 στο Μιλάνο η Μακάμπι του Ντέιβιντ Μπλατ υπογράφει μια πολύ μεγάλη εκπληξη κερδίζοντας στον τελικό τη Ρεάλ Μαδρίτης με 98-86 στην παράταση (κανονικό παιχνίδι 73-73). Ο Τάιρις Ράις που αργότερα έπαιξε στον Παναθηναϊκό είναι ο απόλυτος σταρ με 26π στον τελικό, στον οποίο ο “Μαδριλένιος” Γιάννης Μπουρούσης σκόραρε 12π και πήρε 10 ριμπ. Ο Σοφοκλής Σχορτσιανίτης φοράει την κίτρινη φανέλα και στέφεται πρωταθλητής Ευρώπης, έχοντας 9π και 3 ρ στον τελικό όπου εκτός των άλλων είδαμε για τελευταία φορά ένα Έλληνα ρέφερι (Χρήστος Χριστοδούλου)
Το 2016 στο Βερολίνο ξαναβρίσκουμε τον Γιώργο Μπαρτζώκα (προπονητής της Κουμπάν) και ένα τρομερό τελικό όπου η ΤΣΣΚΑ του Δημήτρη Ιτούδη κερδίζει την ΤΣΣΚΑ του Ομπράντοβιτς (και του Κώστα Σλούκα) με 101-96 στην παράταση (ισοφάρισε ο Χριάπα με ένα ακροβατικό σουτ στην εκπνοή της κανονικής διάρκειας) και δυο χρόνια αργότερα ένας ξανθομάλης έφηβος οδηγούσε τη Ρεάλ Μαδρίτης στο 10ο κύπελλο της ιστορίας. Τον έλεγαν Λούκα Ντόντσιτς. Στο παρασκήνιο του τελικού Ρεάλ-ΤΣΣΚΑ, ο Τζόρντι Μπερτομέου εκθρονίζεται από τη θέση του γενικού δερβέναγα της διοργάνωσης.
Η Βιτόρια -το 2019- φιλοξενεί δυο τουρκικές ομάδες, όπου ξεκινάει η κόντρα οπαδών Φενέρ και Αταμάν, με την Εφές να νικάει στον μεταξύ τους ημιτελικό αλλά να χάνει την ευκαιρία για το τρόπαιο από την ΤΣΣΚΑ του Γουίλ Κλάιμπερν (20π), του Άλεκ Πίτερς και του Δημήτρη Ιτούδη. Οι Ρώσοι νικάνε 91-83 αλλά δεν θα ξαναπαίξουν ποτέ σε τελικό. Ο Σέιν Λάρκιν σημειώνει 59 πόντους στο φάιναλ-φορ, κάνει ρεκόρ αλλά θα χρειαστεί να περιμένει και τον … Βάσα Μίτσιτς που τη διετία 2021-22 θα πάρει ισάριθμα MVP στο διπλό θρίαμβο της Εφές. Πρώτα στην Κολωνία στο κεκλεισμένων των θυρών φάιναλ-φορ όπου επανεμφανίζεται μέχρι και η Αρμάνι Μιλάνο μετά από 33 χρόνια. O Μίτσιτς θα βάλει 50π στα δυο ματς (ο τελικός με τη Μπαρτσελόνα 86-81) και θα ορίσει και τον τελικό στο Βελιγράδι, ένα χρόνο μετά, όταν θα βάλει 23π από τους 58π της ομάδας του απέναντι στη Ρεάλ που έβαλε 57π, αλλά δεν … έκανε φάουλ στο τέλος του ματς σε μια αδιανόητη μάλλον απόφαση του Πάμπλο Λάσο.
Αυτό ήταν το φιλμ μιας σπουδαίας 25ετίας που συνεχίζεται. Και φέτος, για πρώτη φορά, εκτός Ευρώπης στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την πρωτεύουσα της Άμπου Ντάμπι. Μείνετε συντονισμένοι…