Ένοιωσα απέραντη λύπη, όταν πληροφορήθηκα ότι ο Αναστάσιος Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας έφυγε από την ζωή. Λυπήθηκα γιατί για μερικές ώρες γνώρισα και συνομίλησα μαζί του, το 2001, όταν μεταβήκαμε με την ομάδα του Κυπελλούχου Απόλλωνα, να αγωνιστούμε για το κύπελλο ΟΥΕΦΑ, με την F.C. Τίρανα, στο στάδιο Qemal Stafce Stadium στα Τίρανα. Ο αγώνας έγινε στις 9 Αυγούστου η ώρα 7μ.μ. και για την ιστορία το αποτέλεσμα ήταν 3-2 υπέρ της Αλβανικής ομάδας και νικήσαμε στην Κύπρο με 3-1.
Την προηγούμενη μέρα η αποστολή, επισκέφθηκε τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο και μεταφέραμε στην Αρχιεπισκοπή, ρουχισμό, τρόφιμα και άλλα είδη για το φιλανθρωπικό έργο της εκκλησίας.
Είναι γεγονός ότι η παρουσία μας εκεί στην Αρχιεπισκοπή ήταν μακρά, με πληθώρα πληροφοριών από τον ίδιο τον Αρχιεπίσκοπο. Συγκινήθηκε από την επίσκεψη μας εκεί και μας πληροφόρησε για το έργο της εκκλησίας στη φτωχή Αλβανία. Ετσι μας δόθηκε η ευκαιρία να ψηλαφήσουμε την προσωπικότητα του Αναστάσιου. Αυτός ο άνθρωπος ειλικρινά έλαμπε, όχι το σωματικό του εύρος και οι διαστάσεις του, αλλά η ηρεμία, η γαλήνια του μορφή, η αυθεντικότητα του , τα λαμπερά του μάτια, η εξυπνάδα του και η μεταδοτικότητα του. Ειλικρινά μάγεψε τους πάντες και εμένα προσωπικά, για την φιλοσοφικότητα και την ευρύτητα της σκέψης του. Η ταπεινότητα του , μοναδικό στοιχείο της προσωπικότητας του. Μας ξενάγησε στους χώρους της Αρχιεπισκοπής και μας ανέλυσε την δύσκολη κατάσταση της Αλβανίας τότε, την φτώχεια και τα άλλα δεινά που κουβαλούσαν οι Αλβανοί, όχι μόνο οι Ελληνες, αλλά όλοι οι πολίτες ανεξαρτήτως θρησκεύματος. Εδωσε σε όλη την αποστολή ένα περιοδικό, μέσα στο οποίο κατέγραψε τα έργα που υλοποιήθηκαν από την εκκλησία στην Αλβανία. Στην Αλβανία συμβιώνουν πέντε διαφορετικές θρησκευτικές ενότητες, οι οποίοι ενώνουν δυνάμεις για ενίσχυση των αδυνάτων. « Η βία στο όνομα της θρησκείας βιάζει την ουσία της θρησκείας» πάντοτε διεκήρυττε. Με ηγέτη τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, η εκκλησία στην Αλβανία, κάτω από απερίγραπτες δυσκολίες και προβλήματα , ίδρυσε πανεπιστήμια, σχολεία, ναούς, χώρους εργασίας και παραγωγής, οικοτροφεία, πνευματικά κέντρα, χώρους αγάπης και φιλοξενίας για ορφανά και ηλικιωμένους, χώρους για νέους , εκδρομικούς χώρους. Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, ήταν μια μεγάλη , ζεστή αγκαλιά για όλους τους ανθρώπους χωρίς διακρίσεις και χωρίς προσκόμματα.
Αξέχαστη θα μου μείνει η αναφορά του, όταν συζητούσαμε στο γραφείο του , ένα πολύ απλό ταπεινό γραφείο, στο οποίο μας κέρασε καφέ και γλυκό, « Αυτός ο λαός θέλει αξιοπρέπεια». Μιλούσαμε για την βοήθεια που φέραμε μαζί μας για την Αρχιεπισκοπή, ως ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ Λεμεσού. Τι φιλοσοφική λάμψη , τι προχωρημένο μυαλό. Μας έδειξε με το χέρι του, μια τρύπα στο τζάμι του παραθύρου του γραφείου του, που προκλήθηκε από Αλβανικά φανατισμένα στοιχεία. Όμως δεν διέκρινα κανένα φόβο στο πρόσωπο και στην ομιλία του. Πρότασσε πάντα την αγάπη και την συγχώρηση, γι’ αυτό πέτυχε στο πολύ δύσκολο έργο του, ιδιαίτερα σε μια αθεϊστική κοινωνία. Αγκάλιασε τους Αλβανούς σαν παιδιά του. Μεγαλούργησε και ακτινοβόλησε η προσωπικότητα του. Ένωσε με τις διδασκαλίες και τα έργα του. Τον εμπιστεύτηκαν όλοι οι άνθρωποι , στην Αλβανία, Ελληνες, Χριστιανοί και όλες οι άλλες θρησκευτικές ενότητες.
Μίλησε το έργο του και η ανθρωπιά του. Ζέστανε τους φτωχούς και αδικημένους, νοιάστηκε για την πατρίδα τους την Αλβανία, δεν γνώριζε και δεν ήταν φίλος των διακρίσεων. Ηταν πράγματι ένας φωτισμένος Ιεράρχης, διακεκριμένος πανεπιστημιακός, δάσκαλος, ο αναμορφωτής, ο σύγχρονος φιλόσοφος και διαπρύσιος κήρυκας της αγάπης, ένας πραγματικά λάτρης της αλήθειας , της συμπόνοιας, της ενότητας, του ανθρωπισμού. Το 1973 είχε μεταβεί στην κατειλημμένη από τους φοιτητές Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι οποίοι διαμαρτύρονταν εναντίον της δικτατορίας και τους μετέφερε τρόφιμα, αλλά και για να τους εμψυχώσει. Αργότερα έκανε διαμαρτυρία στην ΕΣΑ για τις συνθήκες κράτησης.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος δεν ήταν άνθρωπος μόνο των λόγων αλλά και των πράξεων. Χωρίς φόβο αλλά με πάθος όπως η Χριστιανική διδασκαλία επιτάσσει. Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, με την ενωτική του διάθεση και πράξεις, την αγάπη του για όλους τους ανθρώπους , την φιλοσοφικότητα του λόγου του , κέρδισε την εμπιστοσύνη , τον σεβασμό και την εκτίμηση ολόκληρης της κοινωνίας και εκεί που δραστηριοποιήθηκε και εκεί που κήρυξε. « Ο σεβασμός των μειονοτήτων, σε κάθε περιοχή , ο σεβασμός του κάθε ανθρώπου όπως είναι , ανεξαρτήτως του τι πιστεύει, ή αν πιστεύει είναι το μυστικό» έλεγε συχνά.
Η ειρηνιστική προσέγγιση του, μεγαλούργησε και έδωσε στους ανθρώπους ελπίδα και προοπτική. Πάντα το κήρυγμα του για την Ειρήνη, ενθουσίαζε τους ακροατές του και με απλότητα και ταπεινότητα τόνιζε « Η Παγκόσμια Ειρήνη δεν αποτελεί ουτοπία, αλλά άμεση προτεραιότητα, όλων όσοι πονούν και αγωνίζονται για ένα καλύτερο κόσμο».
Τόνιζε δε ότι « το αντίθετο της ειρήνης δεν είναι ο πόλεμος , αλλά ο εγωκεντρισμός, το αντίθετο του οποίου είναι μόνο η αγάπη». Συνεχίζοντας την σκέψη του, αναφέρει « Μόνο η εξουσία της αγάπης μπορεί να νικήσει την αγάπη για εξουσία. Η αγάπη που φωλιάζει στις καρδιές των ανθρώπων δίχως να γνωρίζει σύνορα, δίχως να γνωρίζει προκαταλήψεις».
Ο Σεβαστός Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, ήταν ένας πραγματικά μοναδικός ανθρωπιστής Ιεράρχης. Τίμησε την πατρίδα του, το ιερατικό του λειτούργημα, την χριστιανοσύνη. Ήρεμος, γαλήνιος , υπομονετικός, αληθινός με μια απέραντη αγάπη για όλους τους ανθρώπους. Η επίδραση του τεράστια, σ’ όλους τους ανθρώπους. Δίδαξε την ταπεινοφροσύνη, μοίραζε δίκαια τα δώρα της αγάπης του και της ευσπλαχνίας του. Πάντοτε έλεγε ότι « η αγάπη είναι μια Παγκόσμια Δύναμη».
Ανέλαβε το Αρχιεπισκοπικό Αξίωμα της Αλβανίας το 1992, σε μια χώρα εχθρική και με μεγάλη καχυποψία λόγω της ελληνικής του καταγωγής. Με σκληρή δουλειά, με όραμα, με ταπεινοφροσύνη, με αγάπη, με το μειλίχιο , αγνό, ειλικρινές χαμόγελο του, με την φιλοσοφική του σκέψη και τις πράξεις του, με την αρχοντιά του, ο Αλβανικός λαός και οι άλλες θρησκευτικές ενότητες τον εμπιστεύθηκαν και τον λάτρεψαν. Κέρδισε τον απόλυτο σεβασμό και την πραγματική τους αγάπη. Έλαμψαν τα ελληνικά χωριά με την παρουσία του και τα μεγάλα έργα που δημιούργησε , πάντοτε με την ασίγαστη αγάπη του για όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως καταγωγής και θρησκευτικότητας.
Οι τιμητικές διακρίσεις προς το πρόσωπο του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου για το έργο του πάρα πολλές. Η εκκλησία της Κύπρου του απένειμε το Μέγα Χρυσό παράσημο του Αποστόλου Βαρνάβα.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, έδωσε απίστευτα αποθέματα της αγάπης του σ’ όλον το κόσμο. Πήρε μαζί του απεριόριστη την αγάπη , την εκτίμηση και τον σεβασμό όλου του κόσμου. Το αποτύπωμα του θα μείνει αιώνιο, στις ψυχές και τις καρδιές των ανθρώπων. Η διδασκαλία του, οι συμπεριφορές και οι πράξεις του, θα καθοδηγούν πάντοτε και θα δίνουν αισιοδοξία, πίστη και ελπίδα σ’ όλους τους ανθρώπους , ιδιαίτερα στους αδύνατους και σ’ αυτούς που μεταφέρουν βαρύ φορτίο πόνου και απελπισίας.
Ομολογώ ότι είμαι τυχερός που συνάντησα και γνώρισα αυτό το λαμπρό και φωτεινό Ιεράρχη. Είναι η προσωπικότητα που δεν ξέχασα από τότε και δεν θα ξεχάσω ποτέ. Ιδιαίτερα τώρα σε μια εποχή σκοτεινή, αβέβαιη, απαίσια , απάνθρωπη, εγωκεντρική, βάρβαρη, χωρίς αγάπη και ευαισθησία, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος είναι επίκαιρος. Και πάντα επίκαιρος θα παραμείνει διότι η μοναδικότητα του, είναι ξεχωριστή και σπάνια. Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος με το πολυσχιδές έργο του κατατάσσεται στις πιο μεγάλες παγκόσμιες εκκλησιαστικές και κοινωνικές προσωπικότητες. Τελειώνοντας την παρέμβαση μου αυτή σημειώνω τα λόγια του μακαρίτη Ιεράρχη « Η φτώχεια είναι ο χειρότερος τύπος βίας».
Ανδρέας Μουσκάλλης
Προπονητής Ποδοσφαίρου
