Το χωριό του Mίκολα Σαπαρένκο έχει καταστραφεί τελείως. Από τους 6.000 κατοίκους έχουν απομείνει μόνο 300 και δεν υπάρχει ρεύμα ή νερό. Είναι η ίδια κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα και το χωριό του Σέρχι Σίντορτσουκ. Η πόλη στην οποία γεννήθηκαν ο Αντρέι Λούνιν και ο Μιχάιλο Μούντρικ, το Κράσνοχραντ, βομβαρδίζεται από τον ρωσικό στρατό από την έναρξη του πολέμου, ενώ ο προπονητής Σεργκέι Ρεμπρόφ δεν έχει πατήσει το πόδι του στο σπίτι του στο Ντόνετσκ εδώ και δέκα χρόνια.
Αυτή είναι η πραγματικότητα των Ουκρανών, όχι μόνο των ποδοσφαιριστών, που αγωνίζονται στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Γερμανίας χιλιάδες χιλιόμετρα από το σπίτι τους, αν αυτό υπάρχει ακόμα.
Δύο χρόνια και τέσσερις μήνες μετά τη ρωσική εισβολή, ο πόλεμος συνεχίζεται στην Ουκρανία. Δεν υπάρχει τέλος, αλλά το ποδόσφαιρο συνεχίζεται. Είναι ξεκάθαροι ότι οι διεθνείς αγώνες των συλλόγων και της εθνικής ομάδας είναι μια «φωνή» για να ακουστεί ο ουκρανικός λαός στην Ευρώπη. Η κυβέρνηση της χώρας κατανοεί την αξία της εικόνας των ποδοσφαιριστών της και οι επαγγελματίες εξαιρούνται από τη στρατολόγηση για να πάνε στο μέτωπο.
Κάθε φορά που πρέπει να συγκεντρωθεί η εθνική ομάδα, όχι μόνο αυτή την ανδρών, αλλά και των μικρότερων ηλικιακά κατηγοριών, για να προετοιμαστεί, οι παίκτες που παραμένουν στη χώρα πρέπει να ταξιδεύουν με τρένο ή λεωφορείο στα πολωνικά σύνορα επειδή δεν υπάρχουν πολιτικές πτήσεις. Εκεί υπάρχουν απελπιστικές καταστάσεις. «Την πρώτη φορά που κάλεσα τους παίκτες μου αναγκάστηκα να διακόψω την πρώτη προπόνηση διότι πολλοί άργησαν να περάσουν τα σύνορα. Κάποτε μερικές παίκτριες της εθνικής γυναικών χρειάστηκαν δώδεκα ώρες» θυμάται ο Ισπανός Ουνάι Μελγόσα, υπεύθυνος για την Κ21 της Ουκρανίας.
Πριν από τη ρωσική εισβολή χρειαζόταν μια ώρα για να φτάσει κάποιος από το Κίεβο στη Βαρσοβία με αεροπλάνο. Σήμερα ταξιδεύουν με τρένο στην πολωνική πρωτεύουσα και χρειάζονται αρκετές ώρες για να ξεπεράσουν πιθανές ουρές στα σύνορα.
Η Ουκρανία γνώρισε μια οδυνηρή ήττα από τη Ρουμανία (3-0) στο ντεμπούτο της σε μια διοργάνωση που είναι κάτι πολύ περισσότερο από ποδόσφαιρο για εκείνη.
«Μπορώ μόνο να πω ότι λυπάμαι», παραδέχτηκε συναισθηματικά φορτισμένος ο Λούνιν. «Συγγνώμη από τη χώρα μας, αλλά πρέπει να έχουμε το κεφάλι ψηλά» είπε ο Γκεόργκι Σουντάκοφ. Το ποδόσφαιρο είναι μέρος του πολέμου, επηρεάζει άμεσα τη διάθεση μιας κατεστραμμένης χώρας.
Κάθε πρωί και κάθε απόγευμα, πριν από κάθε προπόνηση, η ομάδα παρατάσσεται, βάζει το χέρι στην καρδιά και γίνεται ανάκρουση του εθνικού ύμνου της χώρας.
«Θέλουμε να δείξουμε στην Ευρώπη τον χαρακτήρα του έθνους μας» λέει ο Ρεμπρόφ. Είναι περισσότερο θέμα υπερηφάνειας παρά θριάμβου. «Ένας τρόπος να δώσουμε πίσω στους στρατιώτες στο μέτωπο όλα τα μηνύματα που αυτοί μας στέλνουν καθημερινά».
Οι 26 ποδοσφαιριστές και το προπονητικό επιτελείο της εθνικής ομάδας είναι «νομάδες» εδώ και τρία χρόνια. Έτσι αυτοπροσδιορίζονται: μια «ομάδα νομάδων». Τους τελευταίους μήνες, η Ουκρανία φιλοξενήθηκε στην Πράγα, στη Βαρσοβία, στη Σλοβακία, στην Πολωνία και στη Γερμανία, διεκδικώντας χώρο στα γήπεδα άλλων ομοσπονδιών, αναζητώντας μακριά από την πατρίδα ένα νέο «σπίτι». Αν και ποτέ δεν σκέφτηκαν να το αποκαλέσουν έτσι. «Το ταξίδι είναι δύσκολο, αλλά προφανώς δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με αυτό που βιώνουν οι στρατιώτες μας στο μέτωπο» λέει ο Ρεμπρόφ.
Στην ουκρανική αποστολή κανείς δεν τολμά να μιλήσει περισσότερο για ποδόσφαιρο παρά για πόλεμο, επειδή κανείς δεν έχει μιλήσει περισσότερο για ποδόσφαιρο παρά για πόλεμο τα τελευταία χρόνια. Κάθε ποδοσφαιριστής έχει εγκατεστημένη στο κινητό του την εφαρμογή ειδοποίησης πυραυλικών επιθέσεων στη χώρα.
«Βομβαρδίζουν την πόλη μου μέρα και νύχτα και μετά ξανά από την αρχή. Ακόμα κι έτσι, η οικογένειά μου παραμένει εκεί επειδή οι γονείς μου θέλουν να συνεχίσουν να χτίζουν τη ζωή τους στο σπίτι. Πιστεύουν στη νίκη της Ουκρανίας» είναι τα λόγια του Μούντρικ.
Αν και η υπόλοιπη Ευρώπη μπορεί να την έχει συνηθίσει πια, η πραγματικότητα στη χώρα είναι ακόμη πιο σκληρή από πριν. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, ο αριθμός των θανάτων αμάχων τον Μάιο ήταν 31% υψηλότερος από τον Απρίλιο. Οι διεθνείς ποδοσφαιριστές είναι απόλυτα ενήμεροι για όλα.
Ο Ρεμπρόφ, κάθε άλλο παρά δίνει σημασία στο ποδόσφαιρο, ξέρει ότι ο πόλεμος «μπαίνει» και στα αποδυτήρια. Πριν από τον αγώνα με τη Ρουμανία, έδειξε στους 26 ποδοσφαιριστές του ένα βίντεο με παιδιά της Ουκρανίας που μιλούν για το όσα υποφέρουν. Οι εικόνες προκαλούν δάκρυα, αλλά και οργή. «Όταν βλέπεις αυτά τα βίντεο, μπαίνεις στον αγωνιστικό χώρο με διαφορετικό τρόπο. Είναι ένα επιπλέον κίνητρο» παραδέχθηκε ο ομοσπονδιακός τεχνικός.
Μετά την ήττα από τη Ρουμανία, οι παίκτες ζήτησαν από τον προπονητή να τους αφήσει μόνους στα αποδυτήρια. Ήθελαν να μιλήσουν μεταξύ τους. Ήταν όλοι απογοητευμένοι όχι για τους εαυτούς τους, αλλά με τους εαυτούς τους που δεν κατάφεραν να δώσουν μια στιγμή χαράς στον πολύπαθο λαό της χώρας τους,
Στη Γερμανία, η ομάδα επανενώνεται με περισσότερους από ένα εκατομμύριο Ουκρανούς πρόσφυγες, τον υψηλότερο αριθμό σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι παιδιά και μητέρες που θα βρίσκονται και στις εξέδρες της Ντίσελντορφ Αρένα σήμερα το απόγευμα. Οι υπόλοιποι, αυτοί που έχουν μείνει πίσω απλά θα περιμένουν με αγωνία να μάθουν τι έκανε η εθνική ομάδα στο EURO.
