Αυτό ήταν. Ένας μήνας γεμάτος ποδόσφαιρο. Μια παράσταση που θα μας ακολουθεί σε όλη μας τη ζωή. Ένα παγκόσμιο κύπελλο γεμάτο στιγμές έντασης, ενθουσιασμού, δακρύων. 24 γράμματα για να συνοψίσουμε όλα όσα έγιναν στο Κατάρ.

Α ργεντινή… Ναι, το σήκωσε! Είναι η Παγκόσμιο Πρωταθλήτρια μετά από 36 χρόνια  αναμονής. Μετά από 36 χρόνια που για κάποιους ήταν μια ολόκληρη ζωή. 29 Ιουνίου του 1986, ο Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα οδηγούσε την Αργεντινή στην κατάκτηση του μουντιάλ στο Μεξικό. 24 Ιουνίου του 1987 ήρθε στη ζωή ο Λιονέλ Μέσι. Δεν ήξερε, του έλεγαν. Δεν είδα, έμαθε. Δεν είχε εικόνα, άκουγε. Και όσο τα χρόνια περνούσαν, το άκουγε περισσότερο. Και περισσότερο. Και περισσότερο. Μέχρι που ήρθε η στιγμή να το καταφέρει! Στα 35 του χρόνια, στα 35 και έξι μήνες, ο Μέσι οδήγησε την Αργεντινή στην κατάκτηση του μουντιάλ, οδήγησε μια χώρα στον ουρανό. Εκεί, όπου τους περίμενε ο Ντιέγκο…

Β έλγιο… Θα μπορούσε να υπάρξει ένα debate για την πιο αποτυχημένη ομάδα του μουντιάλ. Για μισό λεπτό: Ναι, όντως υπήρχε. Η Γερμανία κερδίζει στην ψηφοφορία, αλλά τουλάχιστον είχε και μια καλή στιγμή στο μουντιάλ. Ακόμα κι αν δεν ήταν αγωνιστική! Το Βέλγιο απέτυχε σε όλα του. Απέτυχε να είναι ομάδα, απέτυχε να παρουσιάσει κάτι αξιόλογο στο γήπεδο, απέτυχε να προσφέρει συγκινήσεις, απέτυχε γενικώς. Έφυγε από μια ακόμα μεγάλη διοργάνωση ως δυσάρεστη έκπληξη και απασχόλησε περισσότερο με τα ξεκατινιάσματα στα αποδυτήρια, παρά με τα επιτεύγματά του στο γήπεδο.

Γ κολ…172 σημειώθηκαν συνολικά στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Γκολ που καλύπτουν όλη τη γκάμα του ποδοσφαίρου, γκολ που θα αφήσουν για χρόνια το αποτύπωμά τους στα highlights των μουντιάλ. Η κομπίνα της Ολλανδίας, η προσπάθεια και το ένα-δύο του Νεϊμάρ απέναντι στην Κροατία, η εκπληκτική αντεπίθεση της Αργεντινής χθες για το 2-0, ο Εμπαπέ και το σουτ στην κίνηση, και πολλά, πολλά ακόμα που αδικούμε. Αν ψάχνουμε, όμως, για το γκολ-τρέιλερ, το γκολ που φαντάζεσαι ότι είναι το ποδόσφαιρο όταν είσαι πιτσιρικάς, τότε δεν υπάρχει κανένα άλλο.

Δ ιάρρηξη… Εκεί όπου το ταλέντο, συναντά στην ψυχραιμία, ζευγαρώνουν με την έμπνευση και προσκαλούν την αλητεία! Δεν υπάρχουν άλλα λόγια για την απόλυτη κομπίνα που έκανε η Ολλανδία στην τελευταία φάση του αγώνα με την Αργεντινή, και χάρη στην οποία πέτυχαν το γκολ που έστειλε το ματς στην παράταση. Ήταν κλοπή, ήταν ληστεία, ήταν σα να μπήκε κλέφτης στο σπίτι και να στα πήρε όλα, ενώ εσύ καθόσουν στον καναπέ και έπινες καφέ! Η Ολλανδία, παρότι δεν κατάφερε να προκριθεί, έδωσε στο ποδόσφαιρο εκείνο που παραδοσιακά είχε να προσφέρει: Ευφυΐα!

Ε μιλιάνο… Αναδείχθηκε καλύτερος τερματοφύλακας του παγκοσμίου κυπέλλου, σε ένα παγκόσμιο κύπελλο που είχε πολλά να δείξει για εκείνη τη θέση που κάποτε έμοιαζε σα τη Σπιναλόγκα του ποδοσφαίρου. Οι γκολκίπερ είναι, πλέον, τεράστιο κομμάτι στο σύγχρονο ποδόσφαιρο και ο πανύψηλος Εμιλιάνο Μαρτίνες ήταν ο λόγος για να φτάσει ο Λιονέλ Μέσι εκεί που έφτασε. Κι αν μπορείς να αγνοήσεις όσες φορές έσωσε την Αργεντινή μέχρι τον τελικό, σίγουρα δεν μπορείς να μην θεωρήσεις καθοριστική, εντελώς μα εντελώς ζωτικής σημασίας, την απόκρουσή του στο 123ο λεπτό απέναντι στην Γαλλία.

Ζ υθοποιία… Το κάναμε λίγο πιο σοφιστικέ, αλλά το χρειαζόμασταν το «Μ» για το Μαρόκο και όχι για τη μπύρα… Ναι, το ζήσαμε και αυτό! Το Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ θα μείνει στην ιστορία για πολλούς λόγους και δεν είναι όλοι θετικοί. Ένα από τα χαρακτηριστικά του μουντιάλ ήταν η απόφαση να απαγορευτεί το αλκοόλ στο γήπεδο, παρότι η Budweiser είχε πληρώσει χορηγία ύψους 75 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τα stand πωλήσεων μπύρας κοντά και μέσα στα γήπεδα. Εντέλει, επιτράπηκε η πώληση μόνο μπύρας χωρίς αλκοόλ και η εταιρία βρήκε τρόπο να διαφημίσει τη χασούρα της… Για την ιστορία, να θυμίσουμε ότι το 2014 η Βραζιλία άλλαξε το νόμο που απαγορεύει κατανάλωση αλκοόλ μέσα στο γήπεδο, για τις ανάγκες του μουντιάλ.

Η γέτης… Η λέξη που ταιριάζει στον Λούκα Μόντριτς. Αγωνιστής. Ακατάβλητος. Ακούραστος. Μυθικός. Μέσα στον αγωνιστικό χώρο δεν κουραζόσουν να τον βλέπεις να τρέχει, να δημιουργεί, να πασάρει, να μαρκάρει. Έξω από τον αγωνιστικό χώρο, δεν κουραζόσουν να τον βλέπεις να μιλάει, να εμπνέει, να συντροφεύει, να παρακινεί, να παρηγορεί. Η Κροατία κέρδισε τον σεβασμό της παγκόσμιας ποδοσφαιρικής κοινότητας, φτάνοντας για δεύτερη συνεχόμενη φορά στα ημιτελικά ενός μουντιάλ. Και ο Λούκα Μόντριτς είναι η φυσιογνωμία αυτής της Κροατίας. Μικρόσωμος, λιποβαρής, αλλά με την καρδιά του, το μυαλό του και το σώμα του απόλυτα εναρμονισμένα στο ποδόσφαιρο.

Θ άνατος… Τώρα που μοιάζει να έχει ξεχαστεί, είναι ανάγκη να ακουστεί ακόμα περισσότερο. Τώρα που η χρυσόσκονη τείνει να καλύψει τα μάτια και η λάμψη να εντυπωσιάσει την καρδιά, πρέπει να γίνει ξανά και ξανά η αναφορά. Σύμφωνα με τη διεθνή αμνηστία, περισσότεροι από 6.500 μετανάστες που δούλεψαν στα έργα για το παγκόσμιο κύπελλο έχασαν τη ζωή τους στο Κατάρ. Το Εμιράτο διαψεύσει το νούμερο, οι επίσημοι φορείς σφυρίζουν αδιάφορα κι εκείνοι που πρέπει να λαμβάνουν μέτρα, λαμβάνουν μαύρες σακούλες. Όσο πετυχημένο κι αν ήταν στο γήπεδο, δεν παύει να είναι το μουντιάλ της διαφθοράς.

Ι ράν… Το Παγκόσμιο Κύπελλο δεν είναι μόνο ποδόσφαιρο. Καμία μεγάλη αθλητική διοργάνωση δεν πρέπει να είναι μόνο αθλητική, κι ας υπάρχει αυτή η αόριστη και ακατανόητη θεωρία ότι δεν πρέπει να μπλέκεται ο αθλητισμός με την πολιτική. Όχι, θα μπλέκεται! Γιατί οι αθλητές έχουν το βήμα για να κάνουν τη διαφορά, έχουν το βήμα για να αλλάξουν πράγματα σε αυτό τον κόσμο, έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν, να εμπνεύσουν και να «εκβιάσουν» ακόμα-ακόμα την αλλαγή. Οι παίκτες του Ιράν το κατάφεραν. Όχι μόνοι τους, αλλά το κατάφεραν.

Κ ιλιάν… Ο τελικός ήταν ένα προσωπικό γράμμα στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Μια υπόσχεση ότι μπορούν όλοι να κοιμούνται ήσυχοι: Ακόμα και τώρα που φεύγει σιγά-σιγά ο Λιονέλ Μέσι, ακόμα και τώρα που φεύγει σιγά-σιγά ο Κριστιάνο Ρονάλντο, είμαι εγώ εδώ. Και είναι η αλήθεια ότι ο Κιλιάν Εμπαπέ είναι εδώ. Ο τρόπος που έπαιξε στον τελικό, η προσήλωσή του, η επιμονή του – το γεγονός ότι πήγε να το πάρει μόνος του, αποδεικνύουν ότι πολλά περισσότερα από ένα κακομαθημένο ταλέντο που τα θέλει όλα δικά του. Ήταν η διοργάνωση, στην οποία ο Γάλλος, στα 24 του χρόνια, απέδειξε ότι έχει εντελώς διαφορετική προσωπικότητα από εκείνη που του προσάπτουν.

Λ ΙΟΝΕΛ… Όλα κεφαλαία. Και όλα bold! Ποτέ στο παρελθόν δεν περίμενε ένας ολόκληρος πλανήτης να δει έναν παίκτη να πετυχαίνει! Ποτέ στο παρελθόν δεν περίμενε ένας ολόκληρος πλανήτης να δει έναν παίκτη να αποτυγχάνει. Ποτέ κανείς δεν είχε τέτοιο βάρος να σηκώσει, ένα τέτοιο βουητό στα αυτιά του. Ποτέ κανείς εκτός από εκείνον. Ο Λιονέλ Μέσι εκπλήρωσε την προφητεία που έμοιαζε να κουβαλάει από τότε που άρχισε να διακρίνεται. Έπρεπε να είναι ο ΔΙΑΔΟΧΟΣ. Έπρεπε να είναι εκείνος που θα φέρει ξανά στην Αργεντινή το παγκόσμιο κύπελλο. Κι αφού δεν το κατάφερε το 2010, το 2014 και το 2018, το κατάφερε το 2022. Γιατί τίποτα που αξίζει, δεν έρχεται ακριβώς την ώρα που το περιμένεις. Θα έρθει την ώρα που θα αξίζει περισσότερο!

Μ αρόκο… Η απόλυτη αποκάλυψη του παγκοσμίου κυπέλλου. Είναι καλύτερη η λέξη αποκάλυψη από έκπληξη. Έκπληξη είναι κάτι που κανείς δεν περιμένει, ενώ αποκάλυψη είναι εκείνο που οι ίδιοι περιμένουν και οι υπόλοιποι δεν το γνωρίζουν. Όπως ακριβώς συνέβη με τον Ουαλίντ Ρεγκραγκί και τους παίκτες του! Μια ομάδα με χαρακτήρα, με προσωπικότητα, με ταλέντο, με αθλητικότητα και φαντασία – μια ομάδα που έγραψε ιστορία. Το Μαρόκο έγινε η πρώτη αφρικανική ομάδα που έφτασε στην τετράδα του παγκοσμίου κυπέλλου και παρότι παραδόθηκε στη Γαλλία και εν συνεχεία στην Κροατία, έγινε σήμα κατατεθέν του μουντιάλ του 2022.

Ν έοι… Ένας πήρε το βραβείο, περισσότεροι μάς έβγαλαν τα μάτια. Ο Έντσο Φερνάντεζ της Αργεντινής ήταν εκείνος που αναδείχθηκε καλύτερος νέος παίκτης του Παγκοσμίου κυπέλλου – ο μέσος της Μπενφίκα που μπήκε στην ενδεκάδα έπειτα από το ματς με τη Σαουδική Αραβία και δε βγήκε έκτοτε, αλλάζοντας εν πολλοίς την εικόνα της παγκόσμιας πρωταθλήτριας. Ποιος, όμως, μπορεί να αγνοήσει τον Τζουντ Μπέλιγχαμ που απέδειξε στο μουντιάλ ότι μπορεί η Αγγλία να ονειρεύεται ένα καλύτερο μέλλον με εκείνον (αρκεί να βρεθεί ένας τρόπος να μην χάνουν πέναλτι) ή τον Γιόσκο Γκβάρντιολ της Κροατίας που φτιάχνει τα πραγματάκια του για μεγάλη μεταγραφή;

Ξ έπλυμα.. Να μας συγχωρήσετε για την πολιτική παρέμβαση, αλλά έστω και στα μεθεόρτια του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Κατάρ, φαίνεται ότι αυτό το μουντιάλ θα πάρει τη θέση στην ιστορία που του αρμόζει. Κρίμα για τους πρωταγωνιστές, άδικο για όσους κατέθεσαν την ψυχή τους μέσα στα γήπεδα, αλλά αποδεικνύεται μέρα με τη μέρα, ότι δεν υπήρχε τίποτα ποδοσφαιρικό σε αυτή την ανάθεση και το μόνο που μετράει είναι η διαδρομή του χρήματος. Το Qatargate έχει μόλις ξεκινήσει και εκείνο που επιτάσσεται να χαρακτηρίζουμε ως το καλύτερο μουντιάλ όλων των εποχών, θα είναι το πιο λερωμένο.

Ο ne love… Ξεκίνησε με ένταση. Ξεκίνησε με πυγμή. Ξεκίνησε με θάρρος. Με περηφάνια και με ορμή. Εντέλει, μερικές μεμονωμένες κινήσεις πολιτικών και οπαδών, μερικές σκόρπιες δηλώσεις και η φωτογραφία της Εθνικής Γερμανίας (η οποία εντέλει λοιδορήθηκε για αυτή) ήταν η μοναδική αντίδραση στις απαγορεύσεις της FIFA για το περιβραχιόνιο του «One Love» και για την επιθυμία των ποδοσφαιριστών και των ομοσπονδιών να φωνάξουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ανθρώπινα δικαιώματα που καταπατώνται στο Κατάρ, εργατικά δικαιώματα που καταπατήθηκαν μέχρι θανάτου – όλα εντέλει κάτω από το χαλάκι του «καλύτερο μουντιάλ στην ιστορία». Και να μην ήταν, έτσι πρέπει να πιστεύουμε.

Π έναλτι… Το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα που παίζουν 22 ποδοσφαιριστές κι αν πάει στα πέναλτι κερδίζει η Αργεντινή! Ακόμα δεν το είπε ο Γκάρι Λίνεκερ, αλλά δε θα αργήσει κιόλας! Εφτά φορές έχει κριθεί αναμέτρηση της Αργεντινής σε παγκόσμιο κύπελλο στη λεγόμενη ρωσική ρουλέτα και μόνο το 2006 στην Γερμανία δεν προκρίθηκε. Το μουντιάλ του Κατάρ μένει στην ιστορία ως το μουντιάλ στο οποίο χρειάστηκε η έξτρα διαδικασία περισσότερες από κάθε άλλη (πέντε έναντι τεσσάρων που ήταν ως τώρα το ρεκόρ), όμως δεν ξεπέρασε τη Ρωσία στον αριθμό πέναλτι στη διάρκεια ενός αγώνα. Εκείνο που, επίσης, μένει στην ιστορία είναι η Αργεντινή ως η ομάδα που κερδίζει τα περισσότερα πέναλτι σε ένα τουρνουά! Με τα πέντε που εκτέλεσε, ξεπέρασε τα τέσσερα της Ολλανδίας το 1978 και της Πορτογαλίας το 1966.

Ρ όμπα… Ναι, ρόμπα. Ξεκούμπωτη κιόλας, για να ταιριάζει γάντι στις εφηβικές και νεανικές εκφράσεις της ντροπής. Μια ρόμπα που κάπως ετσιθελικά φόρεσαν στον Λιονέλ Μέσι, μια ρόμπα που έκρυβε την εμφάνιση της Αργεντινής, μια ρόμπα με το παραδοσιακό όνομα «bisht» και η οποία σε λίγα, αρκετά, η πολλά χρόνια από τώρα θα πωληθεί έναντι κάποιου εξωφρενικά υψηλού ποσού σε μια δημοπρασία. Το μουντιάλ του Κατάρ τελείωσε ακριβώς όπως έπρεπε: Συμβολίζοντας ότι η πολιτική έχει απόλυτη σχέση με τον αθλητισμό – αρκεί να μην είναι η πολιτική που ενοχλεί τη FIFA. Ο Λιονέλ Μέσι σήκωσε την κούπα με τη μαύρη ενδυμασία των εμίρηδων να τον συνοδεύει για μια ζωή – αλλά ο Λιονέλ Μέσι και στολή αστροναύτη να του έδινε να φορέσει εκείνη τη στιγμή, πιθανότατα θα τη φορούσε.

Σ κιές… Το πέναλτι που κέρδισε ο Άνχελ Ντι Μαρία. Οι φάσεις που εξετάζονταν από το VAR. Χέρια που ήταν πέναλτι και χέρια που δεν ήταν πέναλτι. Τα παράπονα της Αγγλίας για το ματς με την Γαλλία. Το γκολ της Ιαπωνίας. Πέρασε η μπάλα τη γραμμή ή δεν πέρασε η μπάλα τη γραμμή; Κρατήστε αυτό: Ακόμα είμαστε στην αρχή ενός κουβαριού που δεν έχει αρχίσει να ξετυλίγεται. Το Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ είχε και έχει πολλές σκιές – το πόσα θα αποκαλυφθούν είναι πάντα θέμα τακτικής, πολιτικής, και διάθεσης. Πίσω από την στολισμένη βιτρίνα της FIFA, αρκετές ομοσπονδίες περιμένουν για να κάνουν την κίνησή τους.

Τ άκλιν… Ήταν ένα από τα πρόσωπα στην εκπληκτική πορεία του Μαρόκου και αυτή ήταν μια από τις στιγμές του. Γιατί το ποδόσφαιρο το ξέρουμε για τα γκολ, τις ντρίμπλες, τις πάσες, τις εμπνεύσεις, αλλά το ποδόσφαιρο είναι και αυτό! Ταχύτητα, αντίληψη, timing, αυταπάρνηση, σκληράδα, αποφασιστικότητα. Ό,τι ήταν το Μαρόκο, ό,τι ήταν ο Σόφιαν Αμραμπάτ σε αυτό το παγκόσμιο κύπελλο.

Υ στερία/Υστεροφημία… Αν ψάχνεις μία λέξη για να περιγράψεις την κατάσταση με τον Κριστιάνο Ρονάλντο, αυτή είναι η σωστή. Αν ψάξεις και δεύτερη, τότε η υστεροφημία μοιάζει να ταιριάζει. Υστερία που προκάλεσε η απουσία του από την αρχική ενδεκάδα στο νοκ-άουτ ματς με την Ελβετία. Υστερία που προκάλεσε η είσοδός του στο γήπεδο. Υστερία στα μίντια για την αντίδρασή του. Υστερία για τις αναρτήσεις της οικογένειάς του. Υστερία τις επόμενες μέρες. Υστερία για τον προημιτελικό με το Μαρόκο. Μια διαρκής υστερία που προκαλεί ανεπανόρθωτο πλήγμα στην υστεροφημία του Πορτογάλου, σε μια χρονιά που, ήδη, είχε αρχίσει να τσαλακώνεται η εικόνα του.

Φ ωτογραφία… Είναι η φωτογραφία που φιλάει ο Μέσι το τρόπαιο; Είναι η φωτογραφία του Σοφιάν Μπουφάλ με τη μητέρα του στον αγωνιστικό χώρο; Είναι η φωτογραφία του Μέσι με τον Εμπαπέ να δίνουν το χέρι μακριά από τις κάμερες; Είναι η φωτογραφία του Λούκα Μόντριτς να παίζει με την κόρη του; Είναι η φωτογραφία του Κιλιάν Εμπαπέ να κάθεται στον πάγκο; Είναι η φωτογραφία του Κριστιάνο Ρονάλντο να τραβάει όλα τα φλας στο μουντιάλ; Είναι η φωτογραφία με τα διαφορετικά συναισθήματα μόλις έχει λήξει η διαδικασία των πέναλτι ανάμεσα σε Αργεντινή και Ολλανδία; Είναι η φωτογραφία του απαρηγόρητου Νεϊμάρ; Όποια κι αν κρίνει ο καθένας ότι ήταν η καλύτερη φωτογραφία του μουντιάλ το βέβαιο είναι ότι μας έδωσε πολλές, μα πάρα πολλές στιγμές συναισθημάτων. Γιατί αυτό είναι το ποδόσφαιρο.

Χ τίσμα… Η πιο ακριβής περιγραφή που δόθηκε σε αυτό το στάδιο ήταν από έναν Άγγλο δημοσιογράφο: «Αν η ΙΚΕΑ πουλούσε γήπεδα»… Το Stadium 974, όπως το μάθαμε, είναι ένα θαύμα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Αποτελείται από 974 κοντέινερ πλοίων, φιλοξένησε εφτά ματς του παγκοσμίου κυπέλλου και στις 5 Δεκεμβρίου ολοκλήρωσε την αποστολή του. Έπειτα από τον αγώνα της Βραζιλίας με τη Νότιο Κορέα ξεκίνησε η αποσυναρμολόγησή του και σύντομα θα ξεκινήσει και το ταξίδι μετανάστευσης. Η Ουρουγουάη φαντάζει αυτή τη στιγμή ως επικρατέστερος προορισμός και αν σκεφτούμε εμείς εδώ ότι από το 2004 τώρα γκρεμίστηκαν τα γήπεδα στο Ελληνικό, μπορούμε αν μη τι άλλο να βρούμε μια χρηστικότητα στο 974.

Ψ υχοσύνθεση… Βρέθηκαν χιλιάδες οπαδοί. Δημιούργησαν απίστευτη ατμόσφαιρα. Ο κόσμος με τις ομάδες έγινε ένα. Δε βρίσκεις πουθενά αλλού τέτοια αγάπη για τη φανέλα, όσο σε διοργανώσεις Εθνικών ομάδων. Αλλά; Αλλά με το ζόρι παντρειά δε γίνεται (σ.σ. ναι, μακάρι να ήταν έτσι). Το ποδόσφαιρο για το Κατάρ ήταν κάτι διαφορετικό, είναι κάτι διαφορετικό και η εικόνα της πρεμιέρας του μουντιάλ με το άδειο γήπεδο απέναντι στον Ισημερινό και όσους παραβρέθηκαν να φεύγουν στο ημίχρονο, δε θα ξεχαστεί έτσι απλά.

Ω ρα… Ώρα να αποχαιρετήσουμε το Κατάρ και το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022. Ώρα για δράση σε εγχώρια πρωταθλήματα, διεθνείς διοργανώσεις και ώρα, πλέον, για Ηνωμένες Πολιτείες, Καναδά και Μεξικό. Με ένα υστερόγραφο για να το θυμούνται σε τέσσερα χρόνια… It’s football!