Τα τελευταία χρόνια που χάρη στα social media έχει γίνει ευρύτερα γνωστή η ιστορία του πρώτου αγώνα εθνικών ομάδων με αντιπάλους τη Σκωτία και την Αγγλία , πολλοί σχολιάζουν ειρωνικά το αποτέλεσμα: «Πώς είναι δυνατόν να έληξε 0-0 ένα ματς στο οποίο κάθε αντίπαλος έπαιζε με έξι ή επτά επιθετικούς;»
Προφανώς δεν περιμένετε σοβαρή απάντηση. Mπορούμε να συνεισφέρουμε μόνο με κάποιες πληροφορίες από αγγλικά μέσα για τους κανονισμούς με τους οποίους είχε διεξαχθεί εκείνο το παιχνίδι στο Χάμιλτον Κρέσεντ, μια αλάνα όπου παιζόταν κρίκετ στη συνοικία του Πάρτικ. Να ξέρετε, λοιπόν, ότι το ποδόσφαιρο του 1872 δεν είχε μεγάλη σχέση με το σημερινό.
Και, όχι, δεν αναφερόμαστε στον τόπο διεξαγωγής του αγώνα, που δεν ήταν κανονικό ποδοσφαιρικό γήπεδο. Ούτε στην… κορδέλα που είχε τοποθετηθεί ανάμεσα στα κάθετα δοκάρια, για να υποκαταστήσει το οριζόντιο. Ούτε καν στα μακριά παντελόνια που φορούσαν οι παίκτες των δύο ομάδων ή στις επικαλαμίδες που δεν φορούσαν – επειδή, πολύ απλά, δεν είχαν επινοηθεί.
Η μεγάλη διαφορά αφορούσε τους κανονισμούς. Τι σόι ποδόσφαιρο μπορεί να είχε παιχτεί πριν από 152 χρόνια, μπροστά σε 4.000 θεατές, που προφανώς εγκατέλειψαν τα εγκόσμια χωρίς να έχουν συνειδητοποιήσει ποτέ ότι είχαν γίνει μάρτυρες ενός ιστορικού γεγονότος;
Με τα χέρια μέχρι τη σέντρα
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Κατ’ αρχάς, οι τερματοφύλακες δεν φορούσαν διαφορετική στολή απ’ τους υπόλοιπους δέκα συμπαίκτες τους. Και απολάμβαναν μεγαλύτερες ελευθερίες απ’ τους σημερινούς συναδέλφους τους, μια και τους επιτρεπόταν να αγγίζουν την μπάλα με τα χέρια μέχρι και τη γραμμή του κέντρου.
Καλύτερα κι απ’ το μπακότερμα που παίζαμε μικροί δηλαδή. Άλλωστε, δεν είχε οριοθετηθεί ακόμα η μεγάλη περιοχή, γι’ αυτό και δεν είχε επινοηθεί ακόμα ούτε το πέναλτι.
Για την απουσία της κίτρινης και της κόκκινης κάρτας δεν χρειάζεται να το αναφέρουμε καν. Όλοι (οφείλετε να) γνωρίζετε ότι εισήχθησαν στο άθλημα σχετικά αργά, στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970. Το ίδιο ισχύει και για τις αλλαγές, που ήταν λίγο προγενέστερη προσθήκη, αν και στην Αγγλία τις αποδέχθηκαν πολύ αργότερα.
Πάντως, σε εκείνο το ματς του 1872 οι τερματοφύλακες και των δύο ομάδων αντάλλαξαν ρόλους στο δεύτερο ημίχρονο με κάποιον επιθετικό συμπαίκτη τους. Για τη Σκωτία, ο αρχηγός Ρόμπερτ Γκάρντνερ, ο οποίος ήταν και εκλέκτορας της ομάδας, πέρασε μπροστά κι έστειλε στο τέρμα τον Ρόμπερτ Σμιθ. Για την Αγγλία, άλλαξαν θέσεις ο Ρόμπερτ Μπάρκερ και ο Γουίλιαμ Μέιναρντ.
Οι παίκτες, επίσης, δεν έφεραν νούμερα στις φανέλες τους. Για να μπορούν να τους ξεχωρίσουν οι θεατές, φορούσαν κάλτσες διαφορετικού χρώματος.
Τέλος, όλοι οι παίκτες φορούσαν καπελάκια, για λόγο που δεν έχει διευκρινιστεί. Σε κάποια σκίτσα, οι Εγγλέζοι απεικονίζονται με τραγιάσκες κι οι Σκωτσέζοι με σκουφάκια, σαν εκείνο που φορούσε στον ύπνο του ο… Εμπενίζερ Σκρουτζ!
Κάθε ομάδα με… τον επόπτη της
Πάμε και στη διαιτησία. Ο ανώτατος άρχων του αγώνα ήταν ένας, αλλά καθόταν έξω απ’ το γήπεδο. Τις αποφάσεις, όμως, τις έπαιρναν οι δύο επόπτες (umpires), οι οποίοι δεν ήταν ανεξάρτητοι, αλλά ως εκπρόσωποι της κάθε ομάδας! Κι όποτε οι αποφάσεις τους ήταν διαφορετικές, επενέβαινε ο διαιτητής για να δώσει τη λύση.
Αλλιώτικος ήταν κι ο κανονισμός του κόρνερ. Εάν η μπάλα περνούσε πάνω απ’ την κορδέλα που έπαιζε τον ρόλο του οριζόντιου δοκαριού, θεωρούνταν άουτ ακόμα κι αν την είχε βγάλει έξω αμυνόμενος. Αντίθετα, καταλογιζόταν κόρνερ όταν ο αμυνόμενος έβγαζε την μπάλα έξω από το πλάι των κάθετων δοκαριών, ενώ και τα άουτ (ελεύθερα) εκτελούνταν από τη γωνία. Γράψαμε και πιο πάνω, άλλωστε, ότι δεν υπήρχε μικρή και μεγάλη περιοχή.
Μπέρδεμα, έτσι; Ας τα πείτε, όμως, όλα αυτά σε όσους κατηγορούν το ποδόσφαιρο ότι είναι συντηρητικό και δεν εξελίσσεται.
Κι άλλα περίεργα στον αγώνα
Αν αναλογιστούμε ότι οι Σκωτσέζοι παρατάχθηκαν με σχηματισμό 2-2-6 και οι Άγγλοι με το ακόμα πιο επιθετικογενές 1-2-7 είναι περίεργο ότι το ματς έληξε 0-0. Όσο κι αν οργιάσει η φαντασία, δύσκολα μπορεί να πιστέψει κανείς ότι είχε δοθεί σκληρή μάχη στη… σκακιέρα της τακτικής κι ότι από σύμπτωση δεν σημειώθηκε κάποιο γκολ.
Πιο κοντά στο να σκοράρει έφτασε η Σκωτία, αφού ένα σουτ του Ρόμπερτ Λέκι βρήκε την ταινία που υποκαθιστούσε το οριζόντιο δοκάρι. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι δοκάρι (κανονικό, δηλαδή κάθετο) είχε και η Αγγλία. Τι να πιστέψεις, όμως, και τι όχι;
Το πιθανότερο είναι ότι ο αγώνας εξελίχθηκε σε μια κλοτσοπατινάδα, η οποία δεν οδήγησε πουθενά. Γι’ αυτό προφανώς η Glasgow Herald άφησε να εννοηθεί την επομένη ότι η ισοπαλία ήταν καλό αποτέλεσμα για τους Σκωτσέζους, μια και είχαν να αναμετρηθούν με αντιπάλους που ο καθένας τους ήταν γύρω στα δέκα κιλά πιο βαρύς!
