Γιατί «εξαφανίστηκε» ο Ιβάν; (ΟΡΓΙΑΖΕΙ Η ΦΗΜΟΛΟΓΙΑ)

Πάνε περισσότερο από δύο χρόνια από τότε που ο Ιβάν Σαββίδης έκανε την τελευταία «ζωντανή» εμφάνισή του στην Ελλάδα. Εκτοτε είναι «ωσεί παρών» στα επιχειρηματικά και αθλητικά δρώμενα στα οποία δίνει το «παρών» αποκλειστικά μέσω διαδικτυακών συνδέσεων. Τι θα συνέβαινε, όμως, αν ένας επιχειρηματίας του βεληνεκούς Βαρδινογιάννη, ή παλαιότερα του Σωκράτη Κόκκαλη, προβεβλημένος, με ομάδες και media, με ισχυρή δημόσια παρουσία, είχε να πατήσει το πόδι του στη χώρα δύο χρόνια; Ή, τουλάχιστον, έχει να τον δει κάποιος «ζωντανά», από κοντά που λέμε, εδώ και 24 μήνες;

Οπως αντιλαμβάνεστε, η θεωρία αυτή, που είναι και η επίσημη, ότι δηλαδή «ο Ιβάν Σαββίδης δεν κυκλοφορεί γιατί δεν έχει αντισώματα», εμπεριέχει μια λογική, αλλά και αρκετές αδυναμίες για να γίνει πιστευτή, ειδικά όταν έχουν περάσει δύο ολόκληρα χρόνια από την πανδημία και η Ελλάδα είχε για μήνες μεγάλες περιόδους ύφεσης. Και άλλοι άνθρωποι, χωρίς προβλήματα υγείας, προφυλάσσονται, αλλά σπίτι τους. Τέλος πάντων, θα πείτε, είναι δικαίωμα του καθενός να ζει όπως θέλει, όπου θέλει και να φοβάται τον κορωνοϊό όσο αυτός νομίζει. Σωστό και αυτό.

Η αλήθεια είναι ότι ο κ. Σαββίδης εμφανίζεται απόλυτα «ενεργός», καθώς παρακολουθεί στενά, έστω και… εξ αποστάσεως, τα τεκταινόμενα, είτε στις υπόλοιπες επιχειρήσεις του είτε στον ΠΑΟΚ. Ετσι, συνομιλεί πολύ συχνά με συνεργάτες του, ακόμη και με άλλους επιχειρηματίες ή προέδρους ομάδων. Σχεδόν πάντα με Zoom ή FaceTime, άρα υπάρχει και εικόνα του ιδίου, στην οποία οι συνομιλητές του αναφέρουν πως «ο κ. Σαββίδης φαίνεται καλά, δεν φαίνεται κάτι στην όψη του». Τούτο, όμως, δεν είναι ικανό να κοπάσει τις φήμες και να απαντήσει στο ερώτημα σχεδόν σύμπασας της επιχειρηματικής κοινότητας, αλλά και του απλού κόσμου, «πού βρίσκεται και γιατί δεν είναι στη Θεσσαλονίκη όπως πάντα ο Σαββίδης;»…

Πόσο μάλλον όταν για αρκετό διάστημα τα νέα του δίνονταν μέσω… Instagram. Για παράδειγμα, τον Οκτώβριο του 2020 ο γιος του, Νίκος Σαββίδης, ανέβασε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Instagram μια φωτογραφία με τον πατέρα του να φορά φόρμα του ΠΑΟΚ και να έχει ψαρέψει ένα ψάρι τεραστίων διαστάσεων. Το ψάρεμα, άλλωστε, είναι από τα αγαπημένα του χόμπι.

Η πρώτη θεωρία σχετικά με τη φυσική απουσία του από την καθημερινή δραστηριότητα των εδώ επιχειρήσεών του, αλλά και από τις αναμετρήσεις της αγαπημένης του ομάδας, του ΠΑΟΚ, που αποτέλεσε και το εφαλτήριο για την επενδυτική του επέλαση στην Ελλάδα, την απέδιδε σε λόγους προφύλαξης, καθώς ακόμη δεν είχαν διατεθεί τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού. Επί έναν ολόκληρο χρόνο παρέμεινε εκτός δημόσιας σφαίρας, αλλά παράλληλα και «ενεργός», έχοντας -διαδικτυακές πάντα- συνομιλίες με τους συνεργάτες του για όλα τα θέματα.

Με τις λιγοστές πληροφορίες να τον θέλουν να έχει αποσυρθεί στη φάρμα του στο Ροστόφ της Ρωσίας, έκανε εντύπωση το γεγονός ότι δεν παραβρέθηκε ούτε στο παιχνίδι του ΠΑΟΚ με την Κράσνονταρ στις 22 Σεπτεμβρίου του 2020. Εκεί, σε απόσταση 150 χιλιομέτρων από το Ροστόφ, έδινε μία από τις μεγαλύτερες μάχες του, με στόχο να βρεθεί για πρώτη φορά στην ιστορία του σε ομίλους του Champions League. Τελικά, όμως, ηττήθηκε με 2-1 τόσο εκτός έδρας όσο και στο παιχνίδι της Τούμπας που ακολούθησε μια εβδομάδα αργότερα, ενώ ο κ. Σαββίδης απουσίαζε και από αυτόν τον αγώνα.

Η πρώτη δημόσια διαδικτυακή του επανεμφάνιση έγινε στην επέτειο της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, στις 19 Μαΐου 2021, όταν προχώρησε σε ζωντανή παρέμβαση κατά τη διάρκεια ειδικού αφιερώματος που διοργάνωσε το κανάλι του, OPEN TV, χωρίς να προκύπτει από πουθενά ο χώρος στον οποίο βρισκόταν.

Τη Μεγάλη Παρασκευή 30 Απριλίου 2021 δημοσιοποιήθηκε μια φωτογραφία που τον έδειχνε να κάνει το εμβόλιο για τον κορωνοϊό φορώντας μια μπλούζα του ΠΑΟΚ. Την είδηση έκανε γνωστή ο άλλος του γιος, Γιώργος Σαββίδης, με ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Instagram. Μάλιστα στη λεζάντα του σχετικού στόρι έγραψε «κλάψτε ελεύθερα», με εμφανή τη διάθεση χιούμορ.

Ο εμβολιασμός, πάντως, του κ. Σαββίδη έγινε σε ένα μέρος που περισσότερο θυμίζει αίθουσα εστίασης μεγάλου ξενοδοχείου και λιγότερο ελληνικό εμβολιαστικό κέντρο, κάτι που ενίσχυσε τις φήμες ότι βρίσκεται εκτός Ελλάδας. Οι τότε πληροφορίες έλεγαν ότι το εμβόλιο ήταν της Astra Zeneca και άρα θα έπρεπε να περάσουν κάποιες εβδομάδες ώστε να θεωρείται ασφαλής η όποια δημόσια εμφάνισή του.

Ωστόσο, οι εβδομάδες πέρασαν, έγιναν μήνες και ο κ. Σαββίδης παρέμενε «άφαντος».

Το ίδιο και όταν το εμβληματικό ξενοδοχειακό συγκρότημα του «Πόρτο Καρράς», που στο μεταξύ είχε περάσει στην ιδιοκτησία του και έγινε «υπερήφανο μέλος της Belterra Investments LtD», άνοιξε ξανά τις πύλες του. Ολοι περίμεναν ότι σε αυτή τη σημαντική στιγμή για τα εν Ελλάδι επενδυτικά του σχέδια ο «Τσάρος» θα ήταν εκεί. Εκείνος, όμως, και πάλι τους διέψευσε… Στα μέσα του περασμένου Ιουλίου, ωστόσο, κυκλοφόρησε ότι ο ομογενής μεγιστάνας επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από ενάμιση χρόνο που βρισκόταν στο Ροστόφ, και μετέβη στο «Πόρτο Καρράς» όπου θα παρέμενε για ορισμένες ημέρες μαζί με την οικογένειά του για διακοπές.

Και πάλι, όμως, ένα πέπλο μυστηρίου κάλυψε τις δραστηριότητές του, ενώ το μόνο που «επικοινωνήθηκε» ήταν ότι κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη χώρα μας δεν θα ασχοληθεί με ζητήματα που αφορούν τις επιχειρήσεις του και την ΠΑΕ ΠΑΟΚ, ενώ δεν υπήρξε οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με το πρόγραμμά του. Με άλλα λόγια, παρέμεινε «αόρατος», αφού κανείς δεν τον είδε και άρα δεν επιβεβαίωσε ότι πράγματι ήρθε στην Ελλάδα…

Ούτε για την Τούμπα

Αυτό, όμως, που ενέτεινε τις φήμες και το μυστήριο ήταν η απουσία του από τις διεργασίες, τις συσκέψεις και τις ανακοινώσεις που έγιναν από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο περιθώριο της περσινής ΔΕΘ για το θέμα του νέου γηπέδου του ΠΑΟΚ. Προς έκπληξη του κ. Μητσοτάκη και των κυβερνητικών παραγόντων που τον συνόδευαν, ο διοικητικός ηγέτης του Δικεφάλου δεν εμφανίστηκε ούτε εκεί, αν και πρόκειται για ένα ζήτημα που εντάσσεται στις κορυφαίες προτεραιότητές του…
Κι όλα αυτά, παρότι η σημερινή κυβέρνηση τον αντιμετωπίζει απολύτως θεσμικά και χωρίς καμιά διάθεση «ρεβάνς».

Ποιος δεν θυμάται τη συνέντευξη-ποταμό που είχε δώσει στο «ΘΕΜΑ», τον Μάιο του 2017, όταν είχε δηλώσει, μεταξύ πολλών άλλων, ότι «ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα γίνει ποτέ πρωθυπουργός», αλλά και την αγωγή που είχε καταθέσει εναντίον του… Πάντως, στις 15 Σεπτεμβρίου 2021, σε δίωρη τηλεδιάσκεψη με τους εργαζομένους του OPEN TV και των διαδικτυακών ενημερωτικών σελίδων ethnos.gr και imerisia.gr, διαβεβαίωσε ότι το κανάλι δεν πωλείται, αλλά παράλληλα έδωσε και μια εξήγηση για την περίεργη «απουσία» του.

Οπως είπε από το «Πόρτο Καρράς» στο οποίο φερόταν να βρίσκεται, «το OPEN δεν πωλείται», διαβεβαιώνοντας ότι ο ίδιος δεν σκέφτηκε ούτε για μία στιγμή κάτι τέτοιο και, βέβαια, δεν έκανε ποτέ τέτοιου είδους διαπραγμάτευση. «Θα ήμουν τρελός αν άφηνα έτσι μία επένδυση που έχει ξεπεράσει τα 100 εκατ. ευρώ», ανέφερε χαρακτηριστικά. Το ίδιο ισχύει και για τον ΠΑΟΚ που είναι η «ψυχή» του, για τον οποίο, όπως είπε, «δεν υπάρχει τιμή πώλησης». Επίσης, δήλωσε ότι δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα υγείας, αποδίδοντας τα σενάρια σε κάποιους που τον «πολεμούν με όλους τους τρόπους».

Χρησιμοποίησε, μάλιστα, μια παλιά ρωσική παροιμία για να διαψεύσει με χιούμορ όσους διακινούν τις φήμες, λέγοντας χαμογελώντας: «Θα φροντίσω να μην κρυολογήσω στην κηδεία τους». Λίγες ημέρες αργότερα, στις 28 Σεπτεμβρίου, σε αντίστοιχη τηλεδιάσκεψη με τη διοίκηση και τους παράγοντες του ΠΑΟΚ, επανέλαβε ότι βρισκόταν στο «Πόρτο Καρράς».

«Είμαι στο “Πόρτο Καρράς” και παλεύω με τους πειρασμούς μου. Νομίζετε είναι εύκολο να αντέξω να μην πάρω το αυτοκίνητο και να έρθω στο γήπεδο; Είμαι πολύ καλά στην υγεία μου, έχω κάνει τρία εμβόλια, αλλά το επίπεδο των αντισωμάτων μου δεν είναι υψηλό. Ομως θα περάσει κι αυτό και θα έρθω και στην παλιά Τούμπα. Θέλω να είμαι δίπλα σας, δίπλα στους ποδοσφαιριστές, όπως έκανα πάντα», πρόσθεσε.

Η τελευταία «εμφάνιση»

Η τελευταία δημόσια διαδικτυακή του εμφάνιση ήταν κατά τη διάρκεια εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Ιανουαρίου στην πρεσβεία της Ελλάδας στη Μόσχα, για τη βράβευση Ελλήνων και Φιλελλήνων της Ρωσίας που διέπρεψαν στην προώθηση των αξιών της Ομογένειας.

Τα βραβεία απονεμήθηκαν για πρώτη φορά και η ιδέα του «Μεταλλίου της Ομογένειας» ανήκει στον κ. Σαββίδη, με την ιδιότητα του προέδρου της Ομοσπονδίας των Ελληνικών Κοινοτήτων Ρωσίας. Ακόμη, όμως, και σε αυτή τη σημαντική στιγμή, εκείνος επέλεξε να παρέμβει μέσω ζωντανής σύνδεσης.

Ετσι, έως σήμερα εξακολουθεί να παραμένει «άφαντος», αν και «πανταχού παρών» εκ του μακρόθεν. Πολύ πρόσφατα, μάλιστα, στις 8 Φεβρουαρίου, αναβλήθηκε για όγδοη φορά -για τις 24 Φεβρουαρίου- η δίκη του για τα γνωστά επεισόδια τον Μάρτιο του 2018 στο παιχνίδι του ΠΑΟΚ με την ΑΕΚ, όταν εισέβαλε στον αγωνιστικό χώρο φέροντας όπλο στη ζώνη του. Υπενθυμίζεται ότι η Αθλητική Δικαιοσύνη είχε τιμωρήσει τότε τον μεγαλομέτοχο της ΠΑΕ ΠΑΟΚ με απαγόρευση εισόδου στα γήπεδα για τρία χρόνια και πρόστιμο 100.000 ευρώ.

Τα ανοιχτά μέτωπα και τα ερωτήματα

Ολο αυτό το πέπλο μυστηρίου που καλύπτει τις κινήσεις του την τελευταία διετία εξακολουθεί αναπόφευκτα να τροφοδοτεί διάφορα σενάρια και φήμες. Επιχειρηματικοί κύκλοι διερωτώνται εάν και κατά πόσο η στάση του συνδέεται με οικονομικά προβλήματα. Κάτι, όμως, που δεν μπορεί να τεκμηριωθεί, διότι ο κ. Σαββίδης πληρώνει στις δουλειές του κανονικά. Τώρα, αν αργεί να εξοφλήσει μερικές τηλεοπτικές παραγωγές στο OPEN, αυτό συμβαίνει και σε άλλες δουλειές ουκ ολίγων επιχειρηματιών.

Αλλες πληροφορίες τον φέρουν διατεθειμένο να αποεπενδύσει από τον ΟΛΘ και μάλιστα να έχει συζητήσεις τόσο με τους Γάλλους συνεταίρους του στο λιμάνι, όσο και με funds, αλλά και με Ελληνες επιχειρηματίες. Κατά τις ίδιες πηγές, οι διαπραγματεύσεις σκαλώνουν στο premium που μπαίνει ως όρος στο τραπέζι και ανέρχεται σε αρκετές δεκάδες εκατομμύρια. Ειδικά, λοιπόν, στην υπόθεση του λιμένος Θεσσαλονίκης, δηλαδή ότι ο κ. Σαββίδης διαπραγματεύεται την πώληση του μεριδίου του με διάφορους Ελληνες επιχειρηματίες, δεν χωράει καμία αμφιβολία, είναι γεγονός. Αλλά πάλι, ούτε αυτό είναι κάτι ασυνήθιστο, μια που επίσης πολλοί επιχειρηματίες μιλάνε για αγοραπωλησίες συνεχώς. Ο κ. Σαββίδης έχει μιλήσει με τρεις μεγάλους Ελληνες επιχειρηματίες για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης και κάμποσα ξένα funds, αλλά δεν έχει κατασταλάξει ακόμα. Ισως και να μην καταλήξει.

Την ίδια ώρα, όμως, μέσα στους τελευταίους μήνες, με την εξαγορά της Melbery (το γερμανικό σκέλος του σχήματος) και τη δημόσια πρόταση, η εταιρεία του, Belterra Holdings LtD, αύξησε τη συμμετοχή της στην επενδυτική κοινοπραξία της SEGT (που ελέγχει το 67% του ΟΛΘ) σε 67% -με τον έλεγχο να έχει περάσει στα χέρια του γιου του, Νίκου- και πολύ πρόσφατα, στις αρχές Δεκεμβρίου, απέκτησε εξωχρηματιστηριακά επιπλέον ποσοστά, φτάνοντας σήμερα να κατέχει το 71,85%. Κινήσεις που δεν «δείχνουν» πάντως πρόθεση αποχώρησης.

Στο ίδιο συμπέρασμα οδηγεί και η στάση του για το τηλεοπτικό κανάλι OPEN, όπου έχει επενδύσει πάνω από 100 εκατ. ευρώ και παρότι δεν καταγράφει και τα καλύτερα νούμερα τηλεθέασης, η μισθοδοσία των εργαζομένων καταβάλλεται κανονικά. Και για το OPEN TV έχει γίνει κουβέντα κατά καιρούς με ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες του χώρου, αλλά και με τη United της BC Partners, αλλά μόνο λόγια, στο τέλος ο εν Ελλάδι άνθρωπος του Ιβάν, Αρτούρ Νταβιντιάν, ενημέρωσε τους συνομιλητές του ότι «ο κ. Σαββίδης άλλαξε γνώμη και δεν πουλάει».

Στα σενάρια για το τι συμβαίνει με τον κ. Σαββίδη, λόγω καταγωγής του, όπως αντιλαμβάνεστε, δεν γινόταν να μην υπάρχει και γεωπολιτικό υπόβαθρο. Πόσο «χαρούμενοι» είναι οι Αμερικανοί με τέτοιες τεράστιες δουλειές στην Ευρώπη ενός ανθρώπου με τόσο στενές σχέσεις με τη Ρωσία, πρώην βουλευτή της Δούμας; Ειδικά όταν μερικές εξ αυτών, όπως η επένδυση στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, έχει προφανώς γεωπολιτικό ενδιαφέρον. Για να μη γράφουμε… με γρίφους, η εν Αθήναις πρεσβεία των ΗΠΑ δεν καλοβλέπει τον κ. Σαββίδη και τις ρωσικές απολήξεις του στην Ελλάδα και αυτό δεν το πολυκρύβει κιόλας.

Βέβαια, σήμερα η μακρά απουσία του από την Ελλάδα έχει τροφοδοτήσει κι άλλα, πιο προχωρημένα, σενάρια, κυρίως στη «μυημένη» επιχειρηματική και πολιτική πιάτσα. Αν φύγει κανείς από τις θεωρίες περί «έλλειψης αντισωμάτων» ή προβλημάτων υγείας (μια χαρά φαίνεται ο άνθρωπος), το επικρατέστερο σενάριο της αγοράς είναι ότι ο Ιβάν κάπου έχει «σκαλώσει» μετά την πώληση της Donskoy Tabak στην Japan Tobaco έναντι 1,5 δισ. δολαρίων.

Η πώληση της εταιρείας αυτής, στην οποία ο κ. Σαββίδης ήταν ο βασικός μέτοχος, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, αποτέλεσε πραγματικά μία από τις πιο εντυπωσιακές ειδήσεις παγκοσμίως στον κλάδο της καπνοβιομηχανίας. Αν έχει συμβεί κάτι, αν έχει υπάρξει ή υπάρχει κάποια διαφορά μεταξύ του ρωσικού κράτους ή άλλων επιχειρηματιών και του κ. Σαββίδη σε αυτήν την αγοραπωλησία, εικασία είναι μόνο, για την ώρα. Αλλά καταγράφεται γιατί κυκλοφορεί ευρέως στην επιχειρηματική αγορά, όπως επίσης και μια σχετική αλληλογραφία Αρχών περί αυτού σε διεθνές επίπεδο.

Πόντος, ΠΑΟΚ, Ορθοδοξία

Η «εισβολή» του στην εγχώρια δημόσια σφαίρα είχε και εξακολουθεί να έχει αντισυμβατικά χαρακτηριστικά. Με προμετωπίδα τον προσωπικό του αξιακό κώδικα, στην κορυφή του οποίου στέκουν η ποντιακή καταγωγή, η ορθόδοξη πίστη και η υπερτονισμένη εθνική συνείδηση, που ενισχύεται και από το ιστορικό κεφάλαιο του ΠΑΟΚ. Οπως έχει παραδεχθεί, «κατά καιρούς διάβαζα διάφορα βιβλία. Το μοναδικό, όμως, που με συνοδεύει όλη τη ζωή μου είναι η Αγία Γραφή. Με έκπληξη ανακάλυψα ότι τις ίδιες σελίδες σε διαφορετικές καταστάσεις της ζωής τις αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά. Είμαι βαθιά πιστός Ορθόδοξος Χριστιανός, αλλά είμαι και άνθρωπος που αναζητά. Γι’ αυτό, αναζητώντας τη σοφία, συχνά ανοίγω το Κοράνι ή απευθύνομαι στον Κομφούκιο».

Ολα αυτά, σε συνδυασμό με το επιχειρηματικό αισθητήριο αλλά και την… ανορθόδοξη για επιχειρηματία σαφή και δημόσια πολιτική τοποθέτηση, συνθέτουν μια sui generis προσωπικότητα. Η οποία, αναμφισβήτητα, έχει σφραγιστεί από τη μακρά διαδρομή τόσο στις business όσο και στην πολιτική, αλλά στη Ρωσία.

Στην Ελλάδα, αρχικά η πολιτεία του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «παντός καιρού», καθώς ανέπτυξε εκλεκτικές σχέσεις με πρόσωπα από όλο το πολιτικό φάσμα. Δεν έχει κρύψει, κατά το παρελθόν, την εκτίμησή του για τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή («Με τον Καραμανλή έχω υπέροχη σχέση, τον σέβομαι και τον αγαπώ», είχε δηλώσει στο «ΘΕΜΑ» το 2017), καθώς και για άλλα στελέχη της γαλάζιας παράταξης, όπως ο Απόστολος Τζιτζικώστας και ο Σίμος Κεδίκογλου, με τον οποίο είχε και την ευχέρεια της επικοινωνίας καθότι μιλάει τη ρωσική γλώσσα.

Στην πορεία, όμως, ταυτίστηκε με τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., παρά τις εντάσεις, όπως όταν ο τότε υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης αμφισβήτησε την αναγνώριση της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, γεγονός που τον εξόργισε σε τέτοιο βαθμό ώστε να…αξιώσει την παραίτησή του.

Εχτισε προσωπικές φιλικές σχέσεις τόσο με τον κ. Αλέξη Τσίπρα όσο και με τον κ. Πάνο Καμμένο, ενώ έχει εκφραστεί με διθυραμβικά λόγια για τον πρώην πρωθυπουργό, ιδιαίτερα την περίοδο της ρύθμισης των χρεών του ΠΑΟΚ και της τροπολογίας για τη ΣΕΚΑΠ.

Μέσα από τον ΠΑΟΚ, τις διαδοχικές επενδύσεις και τη φιλανθρωπική και κοινωνική δράση του, οι δεσμοί με τη «μητέρα Ελλάδα» ισχυροποιήθηκαν.

Παρά ταύτα, ακατάλυτη παραμένει η σχέση του και με τη Ρωσία. Οπως έχει δηλώσει, άλλωστε, «είμαι υπερήφανος που είμαι πολίτης της Ρωσίας και πάντα με τιμή θα υπερασπίζω τα συμφέροντα της χώρας μου».

Με τον Πούτιν

Πολλές αντιφάσεις και ανατροπές χαρακτηρίζουν όμως και τη σχέση του με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, παραπέμποντας σε «σκωτσέζικο ντους». Από το θερμό κλίμα της εποχής που ο ομογενής μεγιστάνας εκλέχτηκε δύο φορές στην Κρατική Δούμα με το κόμμα του κ. Πούτιν «Ενιαία Ρωσία», στο… ψυχρό, όταν έμεινε εκτός ψηφοδελτίου μεταξύ 50 και πλέον υποψηφίων, καταλαμβάνοντας τη 16η θέση.

Ηταν η ίδια περίοδος που είχε διαφωνήσει δημοσίως με την πολιτική του κόμματος του Ρώσου προέδρου και του πρωθυπουργού Ντμίτρι Μεντβέντεφ, δηλώνοντας ότι «μεγαλώνει η δυσαρέσκεια του κόσμου, τον οποίο δεν υπολογίζουν».

Ο κ. Πούτιν φέρεται να τηλεφώνησε στον κ. Σαββίδη ζητώντας του εξηγήσεις και τελικά το ψυχρό κλίμα ξεπεράστηκε μερικώς. Κι αυτό, καθώς υποστήριξε την πολλοστή υποψηφιότητα του κ. Πούτιν για τον προεδρικό θώκο, αλλά δεν χαρίστηκε στον κ. Μεντβέντεφ: «Δεν θέλω να έχω καμία σχέση με το κόμμα που εργάζεται ενάντια στα εθνικά συμφέροντα της Ρωσίας». Και πάλι, όμως, βρέθηκε στην κόντρα με το Κρεμλίνο όταν ο κ. Πούτιν υπέγραψε διάταγμα για την πώληση του 38% των μετοχών του αεροδρομίου του Ροστόφ, -που ελέγχεται κατά 51% από τον όμιλο Σαββίδη-, σε εταιρεία που θα αναλάμβανε την κατασκευή του νέου αεροδρομίου.

Αφότου επέστρεψε στην Ελλάδα, ο κ. Σαββίδης αποτέλεσε αρκετές φορές τον δίαυλο επικοινωνίας των ελληνικών κυβερνήσεων με το Κρεμλίνο, ενώ βρισκόταν πάντα πίσω από τον Πούτιν κατά τις επισκέψεις του στη χώρα μας. Δείγμα ότι το κλίμα είχε αλλάξει προς το θετικότερο, αν και όλοι ξέρουν ότι ο Ρώσος πρόεδρος δύσκολα ξεχνάει…

Στη Σουμελά η αρχή

Ηταν 12 χρόνια πριν, Δεκαπενταύγουστο του 2010, όταν για πρώτη φορά μετά το 1922, στην Ιερά Μονή Παναγίας Σουμελά, στο όρος Μελά της Τραπεζούντας, τελείται επίσημα η λειτουργία από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο με ειδική άδεια του τουρκικού κράτους μετά από σχετικό αίτημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της ρωσικής κυβέρνησης. Στις διεργασίες που προηγήθηκαν, αλλά και στην ίδια τη λαμπρή τελετή, ο κ. Σαββίδης πρωτοστατεί και τα τηλεοπτικά πλάνα με τον ίδιο και τον κ. Παναγιώτη Ψωμιάδη να μοιράζονται το βάθρο που έχει στηθεί στην πόρτα της Μονής ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο αποτελούν και την πρώτη επαφή του ομογενούς μεγιστάνα με το ελληνικό ευρύ κοινό.

Ακριβώς δύο χρόνια μετά, τον Αύγουστο του 2012, εξαγοράζει τον ΠΑΟΚ, κάτι που σχεδίαζε ήδη από το 2006, διασώζοντας την ιστορική ομάδα της Θεσσαλονίκης από βέβαιη οικονομική καταστροφή. Αρχικά έβαλε 21 εκατ. ευρώ, αλλά μέχρι τώρα υπολογίζεται ότι μόνο για την ομάδα έχει διαθέσει περισσότερα από 140 εκατ. ευρώ.

Με το λαϊκό έρεισμα από τον κόσμο του Δικεφάλου και το ποντιακό στοιχείο, κυρίως, όμως, με την επενδυτική επέλαση που ακολούθησε, αρχίζει και καθιερώνεται ως «Τσάρος της Β. Ελλάδας».

Το πρώτο καθαρά επιχειρηματικό «χτύπημα» ήταν η μίσθωση για έναν χρόνο του εμβληματικού ξενοδοχείου της Θεσσαλονίκης «Μακεδονία Παλλάς», μετά από διαγωνισμό που έγινε τον Φεβρουάριο του 2013. Σε δεύτερο διαγωνισμό, τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, για τη μακροχρόνια μίσθωση του ξενοδοχείου (30+10 χρόνια), το κοινοπρακτικό σχήμα LLC Atlantis Pak (Σαββίδης-Aldemar που ανέλαβε το μάνατζμεντ) επικράτησε προσφέροντας το υψηλότερο ετήσιο μίσθωμα, ύψους 1,78 εκατ. ευρώ. Η ριζική ανακαίνιση του ξενοδοχείου, που ολοκληρώθηκε αργότερα, υπολογίζεται ότι κόστισε πάνω από 10 εκατ. ευρώ.

Τον Μάρτιο του 2013 προχώρησε στην εξαγορά του 82% της καπνοβιομηχανίας ΣΕΚΑΠ, καταθέτοντας προσφορά την τελευταία στιγμή στον διαγωνισμό. Στο παρασκήνιο λεγόταν -κάτι που επιβεβαίωσε και ο ίδιος ο κ. Σαββίδης στη συνέχεια-, ότι αυτό ήταν αποτέλεσμα πιέσεων από τον τότε πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά προκειμένου να μην περάσει η ιστορική καπνοβιομηχανία της Ξάνθης στα χέρια της τουρκικής Sebas, η οποία εμφανιζόταν ως φαβορί.

Η περιπέτεια με το πρόστιμο των 38 εκατ. ευρώ για λαθρεμπορία σε εποχή προτού η εταιρεία αποκτηθεί από τον κ. Σαββίδη και η τροπολογία επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για τη διαγραφή του εξελίχθηκε σε φλέγον πολιτικό ζήτημα. Το ύψος της επένδυσής του για την εξαγορά του πλειοψηφικού μετοχικού ποσοστού, την εξόφληση υποχρεώσεων και τον μηχανολογικό εκσυγχρονισμό της εταιρείας εκτιμάται ότι ξεπέρασε τα 50 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το 2018 η ΣΕΚΑΠ πουλήθηκε μαζί με την Donskoy Tabak στην Japan Tobacco.

Παράλληλα, όμως, προχώρησε σταδιακά σε εξαγορές εμβληματικών ακινήτων στη Θεσσαλονίκη επενδύοντας περί τα 16 εκατ. ευρώ: αρχικά στο περίφημο «Κόκκινο Σπίτι», μετά στη βίλα Ζαρντινίδη και στη βίλα ΝΑΤΟ επί της Βασ. Ολγας. Επίσης μίσθωσε το κτίριο όπου άλλοτε στεγαζόταν η Εύξεινος Λέσχη, για να δημιουργήσει εκεί το «Σπίτι Ακαδημιών του ΠΑΟΚ», ενώ μέσω της Dimera έχει προχωρήσει στην εκμίσθωση του πρώην Maison Crystal, στην περιοχή της Νέας Παραλίας. Τον Μάιο του 2014 αναδείχθηκε πλειοδότης στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για τη μακροχρόνια παραχώρηση της έκτασης των 211 στρεμμάτων και του παλαιού «Ξενία» στο Παλιούρι Χαλκιδικής με τίμημα 14 εκατ. ευρώ. Ηταν η αφετηρία άλλης μιας πολύχρονης περιπέτειας μέχρι να επιλυθούν τα δεκάδες γραφειοκρατικά και θεσμικά προβλήματα που ξεπήδησαν στην πορεία. Ο όμιλός του έχει πλέον βάλει σε τροχιά υλοποίησης το project ύψους 80 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία ενός από τα πιο σύγχρονα health resorts.

Τον Μάρτιο του 2018 ολοκληρώθηκε η πώληση του 67% του ΟΛΘ στην κοινοπραξία South Europe Gateway Thessaloniki με την έγκριση της σύμβασης από τη Βουλή και την καταβολή του τιμήματος των 231,9 εκατ. ευρώ. Στο επενδυτικό σχήμα συμμετείχαν το γερμανικό επενδυτικό κεφάλαιο Deutsche Invest Equity Partners (DIEP) με 47%, η θυγατρική της γαλλικής ναυτιλιακής CMA CGM, Terminal Link με 33% και η Belterra Investments του κ. Σαββίδη με 20%.

Αυτή ήταν η πλέον στρατηγική επένδυση του ομογενούς μεγιστάνα, αλλά και εκείνη που τον κατέστησε «ορατό» από τον αμερικανικό παράγοντα. Ιδιαίτερα από πέρυσι που οι συσχετισμοί στην κοινοπραξία άλλαξαν, με την Belterra να ελέγχει πλέον το 71,85% και το ύψος της επένδυσής του στον ΟΛΘ να εκτιμάται ότι ξεπερνά πλέον τα 200 εκατ. ευρώ.

Προηγήθηκε η απόκτηση πλειοψηφικού μετοχικού ποσοστού στην εταιρεία ανθρακούχου νερού «Σουρωτή», το οποίο αύξησε περαιτέρω στη συνέχεια, επενδύοντας μέχρι τώρα περί τα 7 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, μάλιστα, στα άμεσα πλάνα του είναι η δημιουργία νέου εργοστασίου με επένδυση 25 εκατ. ευρώ. Κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στην Ελλάδα «φλέρταρε» πολλά ακόμη assets, χωρίς, όμως, να καταφέρει να τα προσθέσει στην πλούσια «συλλογή» του.

Το πιο πρόσφατο, αλλά και μεγάλο deal του ήταν, βέβαια, η εξαγορά του εμβληματικού συγκροτήματος «Πόρτο Καρράς» στη Χαλκιδική που έκλεισε με την οικογένεια Στέγγου τον Απρίλιο του 2020. Το αρχικό συνολικό τίμημα ανερχόταν στα 205 εκατ. ευρώ, ωστόσο έκτοτε υπήρξε σταδιακό «κούρεμα» λόγω του όρου της συμφωνίας που προέβλεπε την αφαίρεση όποιων βαρών και υποχρεώσεων κουβάλαγε η εταιρεία από την περίοδο Στέγγου. Ετσι, καταρχάς στο τίμημα συνυπολογίστηκε η αποπληρωμή 54 εκατ. ευρώ από την Belterra του κ. Σαββίδη για το δάνειο που είχε λάβει η Πόρτο Καρράς Α.Ε. από την Fortress. Αφού αφαιρέθηκαν και οι άλλες υποχρεώσεις, το τελικό τίμημα διαμορφώθηκε στα 98,1 εκατ. ευρώ.

Το ξενοδοχειακό συγκρότημα έκλεισε για μια διετία περίπου προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες ανακαίνισης και εκσυγχρονισμού των υποδομών και των εξωτερικών χώρων, ενώ στα μακροπρόθεσμα πλάνα του ο κ. Σαββίδης φερόταν αποφασισμένος να προχωρήσει σε επένδυση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ για την ανάδειξή του σε υψηλοτάτων προδιαγραφών τουριστικό προορισμό, ο οποίος παραδοσιακά, άλλωστε, προσελκύει εύπορους Ρώσους τουρίστες.

Η εμπλοκή με τα media

Ξεχωριστό κεφάλαιο της επενδυτικής του δραστηριότητας στην Ελλάδα αποτελεί ασφαλώς η εμπλοκή του με τα media. Αφού συμμετείχε, χωρίς αποτέλεσμα, στην πρωτοφανή διαγωνιστική διαδικασία για τις τηλεοπτικές άδειες τον Αύγουστο του 2016, τον Μάιο του 2017 αγόρασε ποσοστό 19% του τηλεοπτικού σταθμού MEGA, ωστόσο λίγο καιρό μετά το πούλησε. Την ίδια χρονιά, μέσω της Dimera απέκτησε τα σήματα των εφημερίδων του ομίλου Πήγασος, «Εθνος» και «Ημερησία», καθώς και τον τηλεοπτικό σταθμό EPSILON TV. Οι δύο εφημερίδες οδηγήθηκαν σταδιακά σε κλείσιμο, πρώτα η «Ημερησία», μετά το «Εθνος» και τέλος το «Εθνος της Κυριακής», με την πλευρά Σαββίδη να διατηρεί μόνο τις διαδικτυακές ενημερωτικές σελίδες τους. Αντίθετα, το EPSILON TV μέσω μεγάλων επενδύσεων σε ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό αναβαθμίσθηκε και εξελίχθηκε στο σημερινό OPEN TV.

Στη λίστα Forbes

Πολλά έχουν γραφτεί για τη μυθιστορηματική διαδρομή του. Από τη γενέθλια γη του Πόντου στην Τσάλκα της Γεωργίας, όπου πρωτοείδε το φως το 1959, μέχρι τα δύσκολα χρόνια της βιοπάλης ως εργάτης στην καπνοβιομηχανία Donskoy Tabak στο Ροστόφ που σαν σε σενάριο κινηματογραφικής ταινίας έμελλε να γίνει δική του.

Ο νεαρός Ιβάν άρχισε να εργάζεται σε αυτήν το 1980, μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας και παράλληλα με τις σπουδές του στα Οικονομικά. Από απλός εργάτης αναρριχήθηκε γρήγορα στα σκαλοπάτια της ιεραρχίας, φτάνοντας στη θέση του υποδιευθυντή του εργοστασίου. Στο «γύρισμα της Ιστορίας», με την κατάρρευση του σοβιετικού καθεστώτος, έδινε το δικό του «ραντεβού με την Ιστορία». Ετσι, το 1992, όταν ξεκίνησε η διαδικασία ιδιωτικοποίησης, ήταν ήδη μέλος του Δ.Σ. της εταιρείας. Εναν χρόνο μετά βρισκόταν στη θέση του προέδρου μιας από τις μεγαλύτερες καπνοβιομηχανίες της Ρωσίας.

Αυτό ήταν το μεγάλο εφαλτήριο για να οικοδομήσει την επιχειρηματική αυτοκρατορία του και να γίνει ένας μικρός οικονομικός «Τσάρος» στο παγωμένο Ροστόφ. Τη μόνη, εκτός Μόσχας, πόλη της Ρωσίας, άλλωστε, που διαθέτει το δικό της Κρεμλίνο ήδη από τον 16ο αιώνα… Το 2004 ίδρυσε τον όμιλο Agrocom, που περιλαμβάνεται στις 200 μεγαλύτερες εταιρείες της αχανούς χώρας και δραστηριοποιείται μέσω 40 διαφορετικών επιχειρήσεων σε πλήθος τομέων της αγοράς, από τα τρόφιμα και τη γεωργία μέχρι τις συσκευασίες, τα θερμοκήπια, τις ιχθυοκαλλιέργειες, το λιανεμπόριο κ.ά. Είναι χαρακτηριστικό του μεγέθους του ότι έχει πάνω από 15.000 εργαζομένους, με τον συνολικό ετήσιο τζίρο του να κινείται στα 750 εκατ. ευρώ.

Το δεύτερο μεγάλο άλμα στην καριέρα του ήρθε το 2018 με το χρυσό deal της πώλησης της Donskoy Tabak στην Japan Tobacco έναντι 1,6 δισ. δολαρίων. Αυτό ήταν και το «διαβατήριό» του για την είσοδο στη λίστα Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους τόσο στη Ρωσία όσο και στην Ελλάδα.

Οι άνθρωποί του

Στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια δραστηριοποιείται επενδυτικά κυρίως μέσω των εταιρειών Dimera και Belterra Investments. Η Dimera Group, με μοναδική μέτοχο την κυπριακή Dimera Ltd, συστάθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2012 με διαχειριστή τον Θρασύβουλο Σαββίδη. Σύντομα όμως, τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς, στη θέση του τοποθετήθηκε η Μαρία Γκοντσάρεβα, η οποία έκτοτε παραμένει ακλόνητη και θεωρείται η «σιδηρά κυρία» των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του στην Ελλάδα. Τον Αύγουστο του 2014 πλαισιώθηκε από τον έτερο στενότερο συνεργάτη του, τον επίσης ακλόνητο έως και σήμερα Αρτούρ Νταβιντιάν. Τα άλλα δύο πρόσωπα-κλειδιά της απολύτου εμπιστοσύνης του είναι ο Κωνσταντίνος Φωτιάδης και ο Γιώργος Γκουροβανίδης, εμπειρότατοι νομικοί και άριστοι γνώστες της ρωσικής.