Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε τον περασμένο Σεπτέμβριο να διορίσει για τρίτη φορά πρόεδρο της Εθνικής Αρχής Στοιχημάτων (ΕΑΣ) την Ιωάννα Φιάκκου. Διορισμός που συνοδεύεται από δυο ερωτήματα. Το πρώτο είναι προφανές: Υπάρχει δικαίωμα τρίτης θητείας σε οργανισμό δημοσίου δικαίου; Όπως πληροφορηθήκαμε, κατόπιν δύο γνωματεύσεων από τη Νομική Υπηρεσία ξεκαθάρισε ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν υπήρχε κώλυμα (βλ. πρόνοιες του περί Στοιχημάτων Νόμου του 2019). Για το δεύτερο ερώτημα, μας δίνει απαντήσεις η ίδια η κ. Φιάκκου. Έχει να κάνει, ασφαλώς, με το έργο της στην Εθνική Αρχή Στοιχημάτων. Άλλωστε, ο τρίτος διορισμός, κάτι θα σημαίνει. Η πρόεδρος της ΕΑΣ, λοιπόν, μας μίλησε για τους στόχους που κατακτήθηκαν, αλλά και το μέλλον. Θυμάται ότι έναν χρόνο μετά που ανέλαβε καθήκοντα, το 2016, το ποσοστό των εσόδων από τη στοιχηματική δραστηριότητα ανήλθε στο 0,99% του ΑΕΠ και ότι το 2019 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 3,44%. Τα υπόλοιπα, στη συνέντευξη που ακολουθεί.
-Έχετε επαναδιοριστεί στην προεδρία της ΕΑΣ. Τι πιστεύετε ότι έχετε πετύχει και ποιοι οι στόχοι σας;
«Κατ’ αρχάς, δράττοντας την ευκαιρία, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον υπουργό Οικονομικών για την εμπιστοσύνη που έδειξαν προς το πρόσωπό μου. Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένη για το γεγονός ότι ο τομέας του στοιχήματος έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε πυλώνα ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας, ενώ παράλληλα είμαστε περήφανοι για τη συμβολή που είχαμε ως Εθνική Αρχή Στοιχημάτων προς αυτή την κατεύθυνση. Αξίζει να καταγραφεί ότι, από το 2016 μέχρι το 2020, τα συνολικά έσοδα από το στοίχημα έχουν υπερδιπλασιαστεί. Ενδεικτικό στοιχείο της συμβολής στην οικονομία, το ποσοστό των εσόδων από τη στοιχηματική δραστηριότητα το 2016 ανήλθε στο 0,99% του ΑΕΠ, το 2019 κατέγραψε ουσιαστική αύξηση σημειώνοντας ποσοστό 3,44% και το 2020, παρά τη συρρίκνωση του ΑΕΠ ένεκα της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης κατά 6,5%, το ποσοστό των εσόδων στοιχήματος ως προς το ΑΕΠ ανήλθε στο 2,98%. Όραμα της ΕΑΣ είναι να καταστεί η Κύπρος ένα δίκαιο και ασφαλές κέντρο ανάπτυξης και καινοτομίας στον τομέα των τυχερών παιχνιδιών. Κάθε χρόνο καταγράφεται αισθητή αύξηση στα έσοδα από το στοίχημα και από την πλευρά μας διερευνούμε τρόπους για περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα, έχοντας πάντοτε στο επίκεντρο της προσοχής μας την προστασία του κοινού και των ευάλωτων ομάδων. Για τον σκοπό αυτό, εργαζόμαστε με στόχο την περαιτέρω βελτίωση του ρυθμιστικού και νομοθετικού πλαισίου, την ενδυνάμωση των παικτών και του κοινωνικού συνόλου ευρύτερα, μέσα και από την εφαρμογή τεχνολογικών καινοτομιών στον τομέα».
-Μιλήσατε για τεχνολογικές καινοτομίες. Μπορείτε να αναφέρετε κάποιες απ’ αυτές;
«Αυτή τη στιγμή η Αρχή εξετάζει την εφαρμογή της τεχνολογίας Blockchain στον τομέα του στοιχήματος και τυχερών παιχνιδιών και σε διάφορες λειτουργίες του οργανισμού, όπως για παράδειγμα η έκδοση αδειών, καθώς και η χρήση των κρυπτονομισμάτων ως μέσο συναλλαγής στη στοιχηματική δραστηριότητα. Με τη συγκεκριμένη τεχνολογία μπορεί να ενισχυθεί σημαντικά η διαφάνεια των διαδικασιών και η διασφάλιση της συμμόρφωσης των εποπτευόμενων εταιρειών, θωρακίζοντας την αξιοπιστία του οργανισμού αλλά και του τομέα στο σύνολο. Παράλληλα, μέσα από τη χρήση τεχνολογίας machine learning για την αναβάθμιση του συστήματος παρακολούθησης της στοιχηματικής δραστηριότητας και της συλλογής δεδομένων, έργα τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη, θα ενισχυθεί σημαντικά η αποτελεσματικότητα της εποπτείας».
Οι περισσότεροι πολίτες όταν ακούν την ονομασία της Αρχής, θεωρούν πως περιορίζεται στη ρύθμιση θεμάτων, τα οποία αφορούν την αδειοδότηση των στοιχηματικών εταιρειών. Ποιοι είναι οι τομείς ευθύνης σας;
-«Όπως γνωρίζετε η ΕΑΣ έχει συσταθεί το 2012, αν και η δράση της ξεκίνησε ουσιαστικά το 2015 με τον διορισμό του τότε διοικητικού συμβουλίου, αφού μέχρι το 2015 η λειτουργία της ήταν υποτυπώδης και ο οργανισμός ήταν υποστελεχωμένος. Πρόκειται για νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με οικονομική ανεξαρτησία και αυτοτέλεια. Η ΕΑΣ, σύμφωνα με τον περί Στοιχημάτων Νόμο, αποτελεί τη ρυθμιστική και εποπτική αρχή για τον τομέα του στοιχήματος στη Δημοκρατία. Η λίστα των αρμοδιοτήτων της είναι μεγάλη και εκτείνεται σε διάφορες δράσεις και ενέργειες. Συγκεκριμένα, η ΕΑΣ χορηγεί άδειες αποδέκτη Κλάσης Α (επίγειο στοίχημα) και Κλάσης Β (διαδικτυακό στοίχημα), καθώς επίσης αδειοδοτεί τους εξουσιοδοτημένους αντιπροσώπους και τα υποστατικά παροχής υπηρεσιών στοιχήματος. Παράλληλα, όμως, είναι επιφορτισμένη με την εποπτεία των κατόχων αδειών, τη διενέργεια ελέγχων, τη σύνταξη και έκδοση οδηγιών και κανονισμών με στόχο την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας, καθώς επίσης έχει την αρμοδιότητα, μεταξύ άλλων, για σύνταξη του κώδικα διαφήμισης στοιχηματικών υπηρεσιών, κανονισμών προστασίας παικτών, κ.λπ. Επιπλέον, η ΕΑΣ λαμβάνει εισφορά ποσοστού 3% επί των καθαρών εσόδων από το στοίχημα από τις εταιρείες που αδειοδοτεί και εποπτεύει για κάθε λογιστική περίοδο. Από το ποσό αυτό, το 2% καταβάλλεται στον ΚΟΑ, ενώ το 1% διατίθεται από την ΕΑΣ για την ενίσχυση μηχανισμών και προγραμμάτων πρόληψης και προστασίας των νεαρών ατόμων και παθολογικών παικτών. Είναι ευθύνη της Αρχής να διασφαλίσει μέσα από ελέγχους τη νομιμότητα διεξαγωγής της στοιχηματικής δραστηριότητας, την τήρηση των κανόνων που διέπουν τη διεξαγωγή της στοιχηματικής δραστηριότητας, την απόδοση των κερδών στους παίκτες, την είσπραξη φόρου προς τη Δημοκρατία και εισφοράς προς την ΕΑΣ, αλλά και τη συμμόρφωση με το νομοθετικό και ρυθμιστικό πλαίσιο. Επιπλέον, η ΕΑΣ εφαρμόζει μέτρα για την παρεμπόδιση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και μέτρα πρόληψης και προστασίας νεαρών και ευάλωτων ατόμων, ενώ παράλληλα συνεργάζεται με διεθνείς οργανισμούς, αλλά και αρμόδιους κρατικούς φορείς και υπηρεσίες για την αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των αρμοδιοτήτων της. Στις αρμοδιότητες της Αρχής εμπίπτει η σύνταξη και κατάθεση εισηγήσεων προς τον υπουργό Οικονομικών για την περαιτέρω ρύθμιση και ανάπτυξη του τομέα του».
-Ποιες είναι οι παραβιάσεις με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπη η Εθνική Αρχή Στοιχημάτων και πώς ενεργεί στο πλαίσιο των όρων εντολής της;
«Αρχικά, να διευκρινιστεί ότι οι παραβιάσεις και οι παρανομίες έχουν μειωθεί σε σημαντικότατο βαθμό. Στόχος μας είναι η συνεχής ελαχιστοποίησή τους. Οι παραβιάσεις που προκύπτουν είτε από ελέγχους που διενεργεί η Αρχή ή από πληροφορίες που λαμβάνει είτε από πολίτες είτε από εμπλεκόμενους φορείς, αφορούν, μεταξύ άλλων, παράνομη λειτουργία υποστατικών, μη ορθή εφαρμογή των όρων έκδοσης της άδειας, μη δηλωμένα υπεύθυνα πρόσωπα, πώληση αλκοολούχων ποτών, παρουσία ανήλικων προσώπων στα υποστατικά με ή χωρίς τη συνοδεία οικογενειακού προσώπου, καθώς επίσης σε διαδικτυακό επίπεδο παράνομη παροχή υπηρεσιών στη Δημοκρατία. Αναλόγως της παραβίασης που καταγράφεται η Αρχή προβαίνει σε ενεργοποίηση πειθαρχικής διαδικασίας και όπου απαιτείται ενημερώνει την Αστυνομία για τις ενέργειές της».
-Υπάρχει συνεργασία με την Αστυνομία κι αν ναι, πώς θα τη χαρακτηρίζατε;
«Με στόχο την πάταξη της παρανομίας, η Εθνική Αρχή Στοιχημάτων είναι σε συνεχή συνεννόηση και έχει μια σοβαρή και εποικοδομητική συνεργασία με τις Διωκτικές Αρχές για την επιβολή του νόμου εκεί όπου χρειάζεται, καθώς και για ανταλλαγή απόψεων, με στόχο την αποτελεσματικότερη καταστολή της παράνομης δραστηριότητας. Οπωσδήποτε, η έγκαιρη ανταλλαγή πληροφοριών και η συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων και αρχών συμβάλλει τα μέγιστα στη διασφάλιση της νομιμότητας».
-Υπάρχουν περιπτώσεις εταιρειών που έχουν οδηγηθεί στο δικαστήριο; Είχαμε ποινικές υποθέσεις;
«Υπάρχουν περιπτώσεις εταιρειών που έχουν οδηγηθεί στο δικαστήριο και σε αυτές τις περιπτώσεις η Αρχή καλείται να παραστεί για την παράθεση των γεγονότων που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές της. Κατά την περίοδο 2016-2019 η Αρχή δέχθηκε 138 κλήσεις μάρτυρα σε υποθέσεις που τέθηκαν ενώπιον των Επαρχιακών Δικαστηρίων. Κατά την περίοδο από το 2020 μέχρι σήμερα οι κλήσεις μαρτύρων είναι σε μικρότερο βαθμό, λόγω της πανδημίας».
-Το ποδοσφαιρικό στοίχημα είναι συνδεδεμένο και με τους προσυνεννοημένους αγώνες. Μέχρι στιγμής δεν είδαμε καμιά υπόθεση να προχωρά στο δικαστήριο και να έχουμε καταδίκη. Είναι θέμα νομοθεσίας; Κι αν ναι, εξηγείστε μας παρακαλώ.
«Το φαινόμενο των χειραγωγημένων αγώνων, όπως καλά γνωρίζετε, δεν είναι κυπριακό και εντοπίζεται σε διάφορα πρωταθλήματα, διαφορετικής δυναμικότητας ανά το παγκόσμιο. Θα πρέπει να διαχωρίσουμε τις περιπτώσεις ύποπτης στοιχηματικής δραστηριότητας που εξελίσσεται εκτός Κύπρου με τις περιπτώσεις ύποπτης στοιχηματικής δραστηριότητας που ενδέχεται να εξελίσσεται εντός Κύπρου. Η Αρχή έχει πρόσβαση μόνο σε στοιχεία που αφορούν τη στοιχηματική δραστηριότητα που διενεργείται από τους αδειούχους αποδέκτες Κλάσης Α και Β. Στην Κύπρο έχουν καταβληθεί αξιοσημείωτες προσπάθειες τα τελευταία χρόνια για πάταξη της εν λόγω παρανομίας, μέσα από την ενίσχυση της συνεργασίας όλων των αρμόδιων φορέων και τη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου η οποία προέκυψε από τη Σύμβαση Macolin. Προς αυτή την κατεύθυνση, συστάθηκε η Επιτροπή Δεοντολογίας και Προστασίας του Αθλητισμού, η οποία είναι επιφορτισμένη να διερευνά αυτεπάγγελτα πιθανή χειραγώγηση αθλητικού γεγονότος. Ως Εθνική Αρχή Στοιχημάτων βρισκόμαστε σε στενή συνεργασία με την Επιτροπή Δεοντολογίας και είμαστε βέβαιοι ότι σε βάθος χρόνου τα αποτελέσματα θα είναι απτά».
Αυξημένη στοιχηματική δραστηριότητα στο Αναγέννηση – Ολυμπιάδα
Από τα πρώτα στάδια έναρξης των κυπριακών πρωταθλημάτων παρουσιάστηκε αξιοπερίεργη στοιχηματική δραστηριότητα, τουλάχιστον σε μια περίπτωση. Ασφαλείς πληροφορίες, αναφέρουν ότι στο παιχνίδι μεταξύ της Ολυμπιάδας Λυμπιών και της Αναγέννησης Δερύνειας (03/10) στο πλαίσιο της 4ης αγωνιστικής του πρωταθλήματος β’ κατηγορίας, παρατηρήθηκαν πονταρίσματα με ιδιαίτερα αυξημένα ποσά. Η Εθνική Αρχή Στοιχημάτων φέρεται να έλαβε ειδοποίηση γι’ αυτό το φαινόμενο δύο 24ωρα πριν από την έναρξη του αγώνα και αμέσως έδωσε οδηγίες στις αδειοδοτημένες εταιρείες στοιχημάτων που εδρεύουν στην Κύπρο να αποκλείσουν την εν λόγω αναμέτρηση από τα κουπόνια τους και να μην δέχονται στοιχήματα. Ως γνωστόν, υπάρχουν εταιρείες που παρατηρούν τα πονταρίσματα σε αγώνες και στη βάση ενός αλγόριθμου, είναι σε θέση να καταλήξουν σε συμπέρασμα, κατά πόσον ένα παιχνίδι τυγχάνει εκμετάλλευσης από επιτήδειους. Είναι χαρακτηριστικό ότι η UEFA είναι συμβεβλημένη εδώ και χρόνια με εταιρεία και στη βάση των εξετάσεων της τελευταίας, η Ευρωπαϊκή Ποδοσφαιρική Αρχή ειδοποιούσε τις οικείες ομοσπονδίες για τα «ύποπτα παιχνίδια» μέσω φακέλων.
Η Εθνική Αρχή Στοιχημάτων γίνεται αποδέκτης σχετικών ειδοποιήσεων στη βάση ανάλογου μηχανισμού για τους στοιχηματικούς τζίρους εντός Κύπρου, κι αμέσως προβαίνει σε σχετικές προληπτικές ενέργειες όποτε παρατηρηθεί αξιοπερίεργη δραστηριότητα.
Η κ. Φιάκκου, στη συνέντευξή της μπορεί να μην έκανε συγκεκριμένες αναφορές όταν ρωτήθηκε γενικότερα για το ζήτημα, ωστόσο, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, σε αρκετές περιπτώσεις η ΕΑΣ έχει επιληφθεί ανάλογων ζητημάτων. Άλλωστε, είναι σε στενή συνεργασία με τις Διωκτικές Αρχές, αλλά και με σώματα όπως η Επιτροπή Δεοντολογίας και Προστασίας του Αθλητισμού, ώστε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ politis.com.cy
